تاریخ تحلیلی آندلس صفحه 165

نمود و از دامن زدن به فتنه ترساند. محاصره شهر، توسط بربرها شدت گرفت و آنان حومه قرطبه را به آتش کشیده و غارت کردند. قاضی ابن ذُکوان از سوی مردم قرطبه، نزد امیر سلیمان بن حکم حاضر شد و از آنها درخواست امان و صلح کرد (1) و بربرها با گرفتن مبلغ هنگفتی به مردم قرطبه امان دادند.

دومین دوره حکومت سلیمان بن حکم

سلیمان در آخر شوال سال 403ه. وارد کاخ قرطبه شد و هشام المؤید را احضار کرد و هشام در مجلسی رسمی، خلافت را به سلیمان واگذار کرد؛ «صقالبه» چندبار کوشیدند، هشام المؤید را با خود همراه و خلافت او را اعلام کنند؛ آنها به وی پیشنهاد کردند تا شبانه، همراه آنها به قلعه شاطبه فرار کند و از آن جا مقاومت در برابر دشمن را آغاز نماید؛ امّا هشام پیشنهاد آنان را نپذیرفت؛ به دنبال این اخبار بود که سلیمان تصمیم گرفت، هشام را از میان بردارد؛ (2) لذا بار دیگر او را احضار کرده و مورد مؤاخذه قرار داد و پس از آن، سرنوشت هشام برای همیشه در هاله ای از ابهام باقی ماند.

روایات درباره چگونگی پایان کار هشام متفاوت است؛ برخی می گویند در خفا به قتل رسید؛ ابن خطیب دراین باره می نویسد: او برای همیشه خود را مخفی کرد و همان روز احضار، شایع شد که وی به دست محمد، پسر سلیمان در پنجم ذی القعده سال403ه. کشته شده، با این وجود سوءاستفاده از شخصیت او متوقف نشد. (3)

نخستین اقدام سیلمان، پس از کسب مجدد قدرت، دور کردن بربرها از قرطبه بود؛ او کوره های آندلس را بین شش تن از رؤسای قبایل (4) بربر تقسیم کرد: (5) سبته را به علی بن حمود داد و به قاسم بن حمود واگذار کرد شهر طنجه و اصیلاء و الخضراء را؛ این اقدام

1- (1) . ابن عذاری مراکشی، البیان المغرب، ج3، ص106-107؛ ابن خطیب، اعمال الاعلام، ص118.
2- (2) . مقری می نویسد: «و قُتل هشام سراً»؛ ر.ک: مقرّی تلمسانی، نفح الطیب، ج1، ص429
3- (3) . ابن خطیب، اعمال الاعلام، ص130.
4- (4) . بادیس بن حبوس غرناطه، برزالی در قرمونه، الیفرنی در رنده؛ خزرون در شریش؛ ر.ک: مقرّی تلمسانی، نفح الطیب، ج1، ص429.
5- (5) . ابن خطیب، اعمال الاعلام، ص119.