تاریخ تحلیلی آندلس صفحه 167

19- فروپاشی دولت اموی

اشاره

بیست و پنج سال جنگ قدرت بین هیأت حاکمه امویان، قرطبه را با بحران جدّی روبه رو ساخت و در سرآشیبی سقوط قرار داد؛ (1) بربرها ابتدا سلیمان بن حکم ملقب به «مستعین» را به خلافت رساندند؛ (2) به قدرت رسیدن مستعین، به وسیله بربرها، زمینه روی کار آمدن گروهی از قدرت طلبان بربر شد که چند قرن نزاع با امویان را تجربه کرده بودند؛ آنها علی بن حمود که در سبته شوریده بود رابهانه یاری خلیفه سابق (هشام) قرار دادند و با این ادعا که وی علی بن حمود را ولیعهد خود تعیین کرده است (3) به جای مستعین به خلافت رساندند؛ (4) بدین سان نزاع ادریسی اموی موجب شد تا خلافت در آندلس، به دست «ادریسیان علوی» بیفتد؛ این نخستین بار بود که قدرت در طول دو قرن خلافت از خانواده اموی بیرون رفت؛ (5) نیز اولین بار بود که در آندلس، «علویان» پرچم دولت و خلافت را برافراشتند و شعارهای شیعی را رسمیت بخشیدند؛ بدین ترتیب بربرها، با حذف سلیمان خلافت را به علی بن حمود از «ادریسیان» دادند و او را به «الناصر لدین لله» ملقب ساختند. (6)

1- (1) . از امویانی که بعد از مهدی روی کار آمدند، تا سقوط امویان با عنوان «خلفای فتنه» یاد کرده اند.
2- (2) . از سلیمان به عنوان امیر البرابر نام برده اند؛ ر.ک: ابن خطیب، اعمال الاعلام، ص119-120.
3- (3) . ابن خطیب، اعمال الاعلام، ص121.
4- (4) . ابن خلدون، العبر، ج1، ص328.
5- (5) . الدوله العربیه فی اسبانیه، ص343.
6- (6) . ابن عذاری مراکشی، البیان المغرب، ج3، ص113.