تاریخ تحلیلی آندلس صفحه 207

21- ملوک الطوایف؛جنگ احزاب

اشاره

همان گونه که پیش تر هم گذشت، عصر ملوک الطوایف را باید نقطه عطفی در تاریخ آندلس دانست؛ به تعبیر این خلدون، «تسبیح قدرت در مرکز سنتی حکومت مسلمین در آندلس (قرطبه) چنان پاره شد که در هر گوشه از این دیار شخصی ادعای سلطنت و خلافت کرد» (1) این اوضاع، آندلس را در نیمه اول قرن پنجم هجری به صورت جامعه متفرقِ متشکل از جناح های قدرتمند سیاسی درگیر در آورد که حاصل آن تشکیل بیست و شش دولت و امیرنشین مستقل رقیب هم بود (2) که به راحتی علیه هم با دشمن مشترک خود اسپانیای مسیحی متحد می شدند. (3)

دولت های ملوک الطوایف براساس قبایل، قدرت ها و موالی موجود در قرطبه شکل گرفت. در این بین سه تشکّل در رأس احزاب قدرت طلب آندلس قرار داشتند: 1. «حزب صقالبه» موالی عامریه (عبید عامریین)؛ 2. «حزب بربر»، متشکل از بنوحمود، عرب و هم پیمانان بربر

1- (2) . ابن خلدون، العبر، ج7، ص336؛ ابن خلدون بابی را به «الخبر عن ملوک الطوائف بالآندلس، بعد الدوله الامویه» اختصاص داده است؛ از محققان غربی معاصر نیز «دوزی» کتابی مستقل در مورد ملوک الطوایف تألیف کرده است.
2- (3) . «دیوید و اسراشتین» در تحقیق مستقل خود راجع به ملوک الطوایف، به سی و نه مرکز در مورد پراکندگی جغرافیایی امرای محلی کشور قطعه قطعه شده آندلس اشاره می کند؛ ر.ک: باسورث، ترجمه بدره ای، سلسله های اسلامی، ص 57.
3- (4) . بیضون، الدوله العربیه فی اسبانیه، ص351.