تاریخ تحلیلی آندلس صفحه 209

توجه به این که تنها «دولت علوی» آندلس، «بنی حمود» مسبب واقعی سقوط امویان آندلس بوده و «بربرها» نقش اساسی در حوادث آغاز قرن پنجم هجری در آندلس ایفا نمودند؛ در این گفتار، شرح عصر ملوک الطوایفی آندلس را از این گروه از بربرهای حاکم (بنی حمود) آغاز می کنیم:

دولت بنی حمود

زمانی که فشار استبداد عامری ها از بربرها، موالی و هاشمی ها برداشته شد، آنان سلیمان (1) «امیر البرابره» را رها کرده و کینه های بربری خود را نسبت به او ظاهر کردند و به علی بن حمود (امیر سبته) پیوستند و راه دستیابی او به خلافت را آسان کردند؛ بدین ترتیب جمع انبوهی به او پیوستند و برادرش قاسم در قرطبه او را خلیفه خواند و بلاد خضرا نیز به او پیوستند.

علی بن حمود از موقعیت فروپاشی دولت اموی استفاده کرد و به سال 404ه. در سبته استبداد ورزید و با همکاری حَبّوس صنهاجی و خیران عامری برای جنگ با خلیفه اموی سلیمان، سبته را به قصد مالقه ترک کرد؛ سلیمان نیز برای جنگ قرطبه را ترک کرد و دو سپاه در محرم 407ه. باهم مصاف دادند که شکست با سلیمان (مستعین) بود. (2)

آشفتگی اوضاع قرطبه، نابسامانی دربار امویان و به ستوه آمدن مردم از هرج ومرج پایتخت، زمینه مناسبی برای بازماندگان دوره «ادریسی ها» فراهم کرد تا با تصاحب مقام خلافت، انتقام تاریخی خود را از «امویان» بگیرند؛ چرا که دولت اموی آندلس، همواره سعی در تضعیف آنها داشتند و با این وصف، انتخاب یک بربر حسنی به عنوان والی سبته امری غریب و فرصتی تاریخی بود.

سلیمان بن عبدالله البرزالی از رؤسای بربر، وقتی خبر ولایت بنی حمود در دو ساحل مغرب و آندلس (که از اهمیت بالای سوق الجیشی برخوردار بودند) را شنید، نزد سلیمان