تاریخ تحلیلی آندلس صفحه 275

منابع، برای مطالعه بیشتر

- میراث اسپانیای مسلمان، مقاله «زیور جهان» (قرطبه سده های میانه، پایگاه فرهنگی، رابرت هیلن براند، ترجمه عبدالله عظیمایی؛ در این مقاله به تاریخ قرطبه پیش از اسلام پرداخته و سپس، اقدامات دوره والیان و «امویان» در شهر قرطبه را یاد کرده است. در مقاله دیگر این کتاب: «جغرافیای تاریخی شهر اشبیلیّه»، (پایتخت آندلسی مرابطین) نوشته رافائل والنسیا، اشبیلیّه اسلامی و تاریخ سیاسی، اجتماعی و فرهنگی آن بررسی، به میراث ماقبل رومی، بیزانسی یا شرقی، رومی و ویزیگوتی در شهر اشاره شده و به تحولات فرهنگی آن در دوره اسلامی92ه. تا 712ه. و نیز به طور اجمالی به ساختار اجتماعی اقتصادی و معماری آن پرداخته است؛ (1) مقاله «ادبیات آندلس» اثر کاشیا نیز، دگرگونی های ادبیات شرقی در آندلس دوره اسلامی از جمله رواج فن مقامه نویسی، هنر قصه نویسی و حکایت پردازی، مورد توجه قرار گرفته است.

هم چنین مقاله «دوران طلایی شعر آندلس»، این مقاله تاریخ تحولات شعر آندلسی و ویژگی های آن را با توجه به نظریه محققانی چون هانری پرز Henri peres بررسی کرده و اندیشه و اثر ادبای مؤثر در آندلس، چون: ابوعلی قالی، یحیی غزال 250ه. و ابن عبدربه 328ه.، یوسف بن هارون رمادی 403ه.، ابن حزم، ابن زیدون 463ه. ابوبکر محمدبن عمار 479ه.، معتمد بن عباد 488ه. را آورده و در مورد ویژگی های اشعار آنان سخن گفته است.

سلمی خضرا جیوسی در مقاله دیگری با عنوان «شعر طبیعت در آندلس و ظهور ابن خفاجه»، به طور مبسوط به ویژگی های این نوع شعر در آندلس پرداخته است.

جمیز مونرو در مقاله زجل و موشحه، شعر اسپانیای عربی و سنت رومیایی ویژگی های این سبک شعر را با آوردن شواهد متعدد از جمله اشعار اعمی تطیلی 520ه.، ابن شهید قرطبی و... توضیح داده است و بحث ها و تحلیل هایی در زمینه ساختار اجتماعی و معنوی و قالب فنی این گونه شعر آندلسی از حیث وزن دارد.

لویس گیفن در مقاله ابن حزم و طوق الحمامه، جایگاه سیاسی اجتماعی کتاب طوق الحمامه را بیان کرده و ساختار ادبی آن را تحلیل نموده است.