تاریخ تحلیلی آندلس صفحه 82

اختلاف داخلی بین اعراب و نیز با بربرها بقای دولت تبعیدی مسیحیان را تضمین کرد؛ در 119ه. پلایو رهبر این منطقه درگذشت و پسر او (1) فلایو جانشین وی شد و سپس مردم اشتوریاس، الفونسوی اول، پسر پدرو (دوک کانتبریا و داماد پلایو) را حاکم کردند و نیروهای مسلمانان از جلیقیّه عقب نشینی نمودند.

از ولایت موسی بن نصیر و طارق بن زیاد تا سقوط دولت امویان در دمشق، بیست و سه والی اموی برحکم راندند.

تقسیم بندی آندلس نزد مسلمانان به «تقسیم قسطنطین» معروف بود؛ این تقسیم بندی در زمان دیوکلسین به سال 206 ق.م نزد «رومی ها» و سپس «گوت ها» که تقسیم بندی رومی ها را پذیرفتند، معمول بود و کلیسا هم آن را پذیرفت؛ منابع جغرافیایی مسلمانان از رازی به بعد همین تقسیم بندی آندلس را گزارش کرده اند؛ «قسطنطین» آندلس را به شش قسمت تقسیم کرد و جغرافی دانان مسلمان از جمله بکری، همین تقسیم بندی را ذکر کرده اند.

نیروهای مسلمان در آندلس، براساس «نظام اجناد» اسقرار یافتند؛ کوره ها در آندلس به شهرها و نواحی تقسیم شد؛ طارق از آغاز با پسران ویتیزا که با او در فتح آندلس همکاری کرده بودند، پیمان بست که املاکی را بین آنها تقسیم کند.

در شهرهای آندلس، نظامی از مشیخه و شورای مشورتی از بزرگان شهر در اداره امور دخالت می کردند؛ با ورود نیروهای شامی، آنها امور را (تقلید شامی) (2) به دست گرفتند؛ اعراب آندلس در ابتدا خود، والی را تعیین می کردند؛ اما بعدها به دستور عبدالملک بن مروان، این نظام تغییر پیدا کرد و به نخستین قاضیان آندلس تا ظهور دولت اموی، «قاضی جند» می گفتند.

نتایج دوره والیان در آندلس

1. در طی دوره والیان، دولت اموی شرق، راهی در غرب جهان اسلام برای بقا و ادامه حیات خود پیدا کرد.