تاریخ تحلیلی مغرب صفحه 18

قبایل مختلفی در دل کوه های آن زندگی می کنند.شهر بجایه(بوزی) (1)در ساحل مدیترانه،پایتخت مغرب،در دامنه کوه بلند«مسیول»(امسیول)قرار دارد؛گیاهان دارویی نادری در آن می رویند؛در این بندر،مهم ترین«دارالصناعه»افریقیّه(به دلیل چوب مناسب)قرار دارد؛این شهر تا صقلیه سه گره دریایی فاصله دارد؛بندری بزرگ که کشتی ها از هر سو در آن لنگر می انداخته اند؛در بجایه جایی به نام«لؤلؤه»بر بلندای کو هی مشرف بر دریا وجود دارد که امرای«صنهاجه»در آن کاخ هایی ساختند؛ (2)کوه بزرگ مسیول در ابرها فرو رفته و چشمه های بسیاری از آن جاری است؛ملوک«صنهاجه»پایتخت و مراکز مهم حکومتی خود را در این منطقه بنا کردند (3)تا از شر عرب درامان باشند در مورد ارتفاعات بجایه گفته اند:«بجایه کلها عقاب حل لمن حلها عقاب».

تاهرت(تیاره جدید)

-4

شهری است در مشرق ولایت وهران که آن را«عراق مغرب»نامیده اند؛این شهر در دامنه یکی از کوه های اطلس شمالی(کوه جرول:قزول)ساخته شده و از معروف ترین شهرهای مغرب اوسط(در بین راه مسیله (5)و تلمسان)است. (6)

رودخانه بزرگی از ناحیه غرب در آن جاری است و میوه های آن از جمله گلابی تاهرت،مثال زدنی است؛مردم آن به کشاورزی و تجارت اشتغال داشته و گاو و گوسفند زیادی در آن وجود دارد؛از محصولات آن،تولید روغن و عسل فراوان بوده و بازارهای بزرگ و پر رونق از جمله«بازار معصومه»در آن برقرار است.

سطیف

این شهر،ناحیه ای پرجمعیت دردشت جنوب شرقی بجایه در نزدیکی کوه«ایکجان»و

1- (1) - .Buji.
2- (2) .حمیری،الروض المعطار،ص812،82.
3- (3) .یاقوت حموی،معجم البلدان،ج1،ص339.
4- (4) - .Tiaret.
5- (5) .ادریسی،نزهه المشتاق،ج1،ص255،252،222.
6- (6) .حمیری،الروض المعطار،ص126.