تاریخ تحلیلی مغرب صفحه 381

محاصره را رها کرد و به مغرب رفت.او در راه از شدت جراحت به سال (1)580 ه/1184 م در نزدیکی جزیره خضرا درگذشت. (2)

یوسف بن عبدالمؤمن را مردی،عالم به فقه و اصول و شرح و تفسیر قرآن معرفی کرده اند.پس از درگذشت،هجده فرزند پسر از او باقی ماند.

خلیفه امیرالمؤمنین،یعقوب بن یوسف(المنصور بالله)

-3

خبر مرگ یوسف(ابویعقوب)،تا رسیدن سپاه به اشبیلیه مخفی نگه داشته شد؛«موحّدین»جسد او را روی«محفه»(وسیله حمل مجروحِ جنگی)تا اشبیلیه بردند.در اشبیلیه خبر تجدید بیعت او اعلام شد و در پی آن مردم مصامده با پسر او(المنصور بالله)بیعت کردند. (4)منصور واسطه پیوند،بین ملوک موحّدین بود.عصر او را دوران رفاه و امنیت دانسته اند.او تأسیسات زیادی از جمله:مسجد،پل،مدرسه،بیمارستان،چاه آب و...در افریقیّه،مغرب و آندلس ساخت.اقدامات فرهنگی مهمی نیز در عصر وی صورت گرفت؛او امر به معروف و نهی از منکر را در سطح گسترده ای در مغرب اعمال کرد و شیوه تهدید و انذار را به جای استفاده از زور و شمشیر به کار گرفت.منصور،با دستور مؤکد به همه و الیان خود نوشت که باید با مردم با محبت و عدالت رفتار کنند.مبارزه با شراب خواری و از بین بردن مسکرات از جمله کارهای او بود.او خود،در رجب سال 580 ه به مدت چند روز،از هنگام طلوع فجر تا ظهر در مسجد جامع،مجاور«قصرالحجر»برای مظالم و دادخواهی می نشست و به امور و شکایات مردم رسیدگی می کرد.در این ایام،وی اصلاحاتی عمرانی را در مراکش و حومه آن انجام داد؛ (5)از جمله دستور داد تا زنان مغنیّه را جمع آوری و از فعالیت آنان ممانعت به عمل آوردند.

1- (1) .همان،ص182.
2- (2) .سلاوی،الاستقصاء،ج3،ص110.
3- (3) .عبدالواحد مراکشی،المعجب،ص184.
4- (4) .همان،ص189.
5- (5) .ابن عذاری مراکشی،البیان المغرب،ج3،ص144،145.