تاریخ تحلیلی مغرب صفحه 388

و در شعبان سال 621 ه کاخ سلطنتی را ترک کرد؛یک روز پس از این ماجرا،عادل وارد کاخ شد و در حضور شیوخ موحّدین،فقها،با وی بیعت نمودند.سیزده شب پس از آن که عبدالواحد خود را خلع کرد،به قتل رسید؛او را نخستین خلیفه مقتول بنی عبدالمؤمن دانسته اند.سلاوی،کار شیوخ موحّدین با عبدالواحد را به کاری که ترک ها با خلفای عباسی کردند تشبیه کرده است،به گفته او:«این کار شیوخ،زمینه سقوط موحّدین را فراهم کرد».بیعت اول با عادل در پانزدهم صفر 621 ه/مارس 1224 م در مرسیه صورت گرفت و وی پس از آن به«العادل فی احکام الله»ملقب شد؛بیعت دوم با وی نیز،در حضور انبو هی از موحّدین در مراکش،در اواخر شعبان 621 ه صورت گرفت.

انحطاط قدرت موحّدین

در روزهای پایانی حکومت«موحّدین»،هم زمان،آندلس و مغرب را شورش فرا گرفت و اقدامات امیر موحدی برای مهار آن بی نتیجه ماند؛خلافت مراکش یک پارچگی سیاسی خود را از دست داد و مسئله جانشینی از کنترل شیوخ موحّدین مستقر در مراکش خارج شد.دشمن با استفاده از این موقعیت،جهت تضعیف و نابودی جناح مغربی خلافتِ موحّدین،در کنار جناح آندلسی آن قرار گرفت و کوشید تا شکاف موجود را تا سر حد ممکن افزایش دهد.از این زمان به بعد،دولت قشتاله،همه توان خود را جهت نابودی مراکش انجام داد و از هر صدای مخالفت با مغرب،در آندلس حمایت کرد.

عادل که خود با استفاده از شورش در مرسیه قدرت خلافت را از آن خود کرده بود با شورش شهر بیّاسه در آندلس مواجه شد،ابومحمد عبدالله(بیّاسی)نیز قصد داشت به روش عادل،مقام خلافت را تصاحب کند.ورود قدرت های مسیحی آندلس به این نزاع،آتش فتنه قدرت،بین خانواده موحّدین را شعله ور ساخت.سید ابوزیدبن ابی عبدالله(برادر بیّاسی)نیز از بیعت با عادل خودداری کرد.شورش ابومحمد عبدالله بن محمدبن یوسف بن عبدالمؤمن بن علی بر علیه عادل و برادر او ابی العلاء(صاحب بلنسیه،شاطبه و دانیه)سه سال طول کشید و علت اصلی بسیاری از ویرانی ها و اضطراب در بخش آندلسی حکومت«موحّدین»شد. (1)بیّاسی در جریان این کشمکش ها مجبور شد تا بسیاری