تاریخ تشکیلات در اسلام صفحه 23

پیروان این دیدگاه،با وجود وابستگی اعراب پیش از اسلام به حکومت ایران و روم و تأسیس دو دولت نیمه مستقل عربی،یعنی«دولت غسانی»در مرز شبه جزیره عربستان با روم و دولت«حیره»در مرز با ایران،باز هم اعراب در حجاز و نواحی مرکز و به دور از دو امپراتوری روم و ایران،نظام قبایلی سنتی خود را داشتند و در چارچوب همین نظام احساس استقلال می کردند و بسیاری از امور زندگی و قبیله ای را بر اساس رسوم ساده ای که داشتند،انجام می دادند.زیدان تصریح می کند که عرب ها استعداد کافی برای تشکیل هر نوع تمدن و فرهنگی را داشته اند.این اثر زیدان و نیز آثار متعدد جواد علی و تعداد زیادی از نویسندگان عرب برای اثبات اصالت تمدن(تشکیلات)عربی دلایل بسیاری ارائه نموده اند. (1)در تأیید اصالت عربی تشکیلات اسلامی همین بس که پیامبر صلی الله علیه و آله نیز بسیاری از تشکیلات عربی پیش از اسلام را امضا فرمود.

4-اصالت اسلامی تشکیلات اسلامی

براساس این دیدگاه،ظهور اسلام انقلابی در تشکیلات اداری ایجاد کرد؛زیرا هنگام ظهور،وجه مشترک نظام پیشرفته اداری ایران و نظام اداری بیزانس و روم و شیوه های سنتی اداره در قبایل عرب،وجود روح بی عدالتی و ظلم حاکم بر آنها بود؛درحالی که آیین کشورداری اسلامی که به وسیله فقه و شریعت اسلامی ارائه شد،در پی عدالت و نجات انسان ها بود.فقه اسلامی،قانونی کامل و ابتکاری است و ریشه در آیین روم و ایران ندارد.این سیستم در قلمرو وسیع اسلام،موجب به بار نشستن نظم و عدالتی شد که قرن ها مجهول بود.اصالت تشکیلات اسلامی از پدیده های شگفت قرون وسطا بوده (2)که مورد توجه محققان قرار گرفته است.