تاریخ تشکیلات در اسلام صفحه 250

موحدین،بنی مرین و حفصیان(625-983ه)در مغرب و ممالیکِ مصر توسعه فوق العاده ای پیدا کرد.حفصیان نوع خاصی از منجنیق ساختند و ساخت آن را در روز خاصی جشن گرفتند.در مصر نیز ساخت منجنیق پیشرفت زیادی کرد و مهم ترین منابع نظری منجنیق سازی از سوی مهندسان مصری تدوین شد.برخی از این منابع به صورت مخطوط هنوز موجود است و بخشی از آن،مانند کارهای مهندس نظامی مصری زرکشی منتشر شده است.

-دبابه

یکی از سلاح های سنگین با کاربرد فراوان در عصر اسلامی«دبابه»است.این وسیله-که تا حدودی شبیه نفربرهای کنونی بود-با چوب و پوست تازه گاو یا پوست شتر ساخته می شد و افراد در داخل آن جا می گرفتند.دبابه روی چهار چرخ قرار داشت و به سرعت به دیوار قلعه های دشمن نزدیک می شد و در برابر تیرهای آتشین،آب جوش و قیری که آنها از فراز دژها می ریختند مقاوم بود. (1)داخل دبابه نردبان هایی بود که هنگام نزدیک شدن به دیوار قلعه ها آنها را بیرون می آوردند و نیروها به سرعت از آنها بالا رفته،وارد دژ دشمن می شدند.«درّاجه»نیز نوعی دبابه در عصر غزنوی و سلجوقی و از وسایل مهم فتح قلعه بود که آن را از چوب و کاه پر می کردند و به صورت دیواری متحرک حرکت می کرد. (2)

-قوچ جنگی

«رأس الکبش»یا قوچ جنگی،سلاحی سنگین و آهنی بود که همانند یک