تاریخ تشکیلات در اسلام صفحه 35

سیاسی و نمایش پیامبر صلی الله علیه و آله به عنوان منتقد اخلاقی و اجتماعی،معلم،رهبر سیاسی و قانون گذار،تا حدودی خلاف دیدگاه عمومی در مورد نبوت است.

در ساحت فلسفی،نزاع دیرینه در خصوص تبیین نبوت به شیوه طبیعی یا فوق طبیعی وجود دارد.فارابی و موسی بن میمون،این نزاع را به شیوه طبیعی تفسیر می کنند؛ازاین رو توضیحات آنها در خصوص نبوت و فروع مترتب بر آن،نه تنها بر کارکردهای عقلی بلکه بر کارکردهای سیاسی،قانون گذاری و تربیتی نبوت نیز تأکید دارد.در دیدگاه فلاسفه قرون وسطا،نبوت در مسائلی جریان دارد که خداوند به طور مستقیم در آنها دخالت می کند و پیامبران به این وسیله می توانند جنبه هایی از حقایق را به توده ها تعلیم دهند.فارابی در استمرار دیدگاه افلاطون در خصوص مبانی نظری حکومت،به آمیزش فلسفه،قانون و سیاست براساس مدل فیلسوف-قانون گذار-که در جمهوری افلاطون بیان شده-پرداخته است.

فارابی و ابن سینا بر نقش سیاسی انبیا در تأسیس حکومت و اداره امور مردم تأکید نموده اند؛چراکه فقط پیامبران می توانند بین مردم الفت ایجاد کنند و وجود انبیای قانون گذار دارای غایت طبیعی است. (1)بر پایه این نظریه کلامی و فلسفی،نظریه فقهی-حقوقی،«حکومت،عطیه ای الهی است»شکل گرفت.غزالی و توماس آکوئیناس که از مخالفان این نظریه هستند،وظایف سیاسی پیامبران را انکار می کردند؛به عقیده آنها حاکم دینی حق حکومت را از خدا اخذ نمی کند و حکومت می تواند از راه انتخابات حاصل شود.این دیدگاه،مبنای نویسندگان سنی معاصر و گذشته در بررسی تصمیم شورای سقیفه در انتخاب خلیفه اول است.پذیرش این نظریه مقتضی طرد شیوه تعیین جانشین پیامبر به وسیله نص