تاریخ تشکیلات در اسلام صفحه 37

2-تشکیلات حکومتی عصر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله

اشاره

در رفتارهای سیاسی و اجتماعی پیامبر صلی الله علیه و آله هنگام ورود به مدینه شواهد بسیاری وجود دارد که حاکی از شخصیت اداری پیامبر صلی الله علیه و آله است که به برخی از مهم ترین آنها اشاره می کنیم:

الف)تأسیس و امضای ادارات

تشکیلات عصر پیامبر صلی الله علیه و آله را به طور کلی به دو دسته امضایی و تأسیسی-نسبت به سازمان های اداری جزیره العرب و نظام اداری اطراف آن-تقسیم کرده اند؛امّا اصالت و استقلال و ابتکار و ابداع رسول خدا صلی الله علیه و آله در تأسیس سازمان های اداری،نظامی،قضایی،دیپلماسی و روابط خارجی،شرطه و نهادهای مربوط به تأمین امنیت داخلی،در منابع بسیاری به وسیله محققان احراز شده است؛از جمله تلمسانی در تخریج الدلالات السمعیه و کتانی در التراتیب الاداریه،نمای کلی سازمان حکومتی پیامبر صلی الله علیه و آله را با ذکر موارد جزئی آن به تفصیل آورده اند که در مباحث بعدی بیان خواهد شد.

ب)صدور نامه هایی به سیاق نامه های اداری

تلاش های سودمندی به وسیله حمیدالله(نویسنده کتاب اسناد و مکاتبات پیامبر)و میانجی(نویسنده کتاب مکاتیب الرسول)در نمایش نامه های پیامبر صلی الله علیه و آله به عنوان نامه هایی با سیاق نامه های اداری دولتی و سیاسی صورت گرفته است که بیان خواهد شد.

ج)تبدیل مدینه به شهر سیاسی

نکته مهم در خصوص ابداع و ابتکار در سازمان تشکیلات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله تشکیل امت و تأسیس شهر سیاسی( city) است.رسول خدا صلی الله علیه و آله برای این کار