تاریخ تشکیلات در اسلام صفحه 43

است که همواره در اطراف پیامبر صلی الله علیه و آله حضور داشته اند و کارهای شخصی ایشان را انجام می داده اند. (1)همچنین گروهی که خدمتکار سفره و ظروف غذای پیامبر صلی الله علیه و آله بوده اند نیز جزو همین دسته محسوب می شوند. (2)

-مناصب دینی

الف)مسرح،مُجمِر؛که مسئول تطبیب مسجد بوده است؛یعنی شخصی که بوی خوش مانند عود برای مسجد تهیه می نمود.

ب)ناظم مسجد؛چند تن از اصحاب که از همهمه،سر و صدا و درگیری های لفظی در مسجد جلوگیری می کردند؛

ج)ناظر و مجری اقامه جماعت؛

د)مسئول نظافت مسجد؛

ه)مسرج و المو قد؛شخصی که نور مسجد را تأمین می نمود؛

و)صاحبان فتوا در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله؛

ز)مؤذن پیامبر صلی الله علیه و آله،(ابن المبرد،199)؛

ح)پیش نماز جانشین پیامبر صلی الله علیه و آله در مسجد؛

ط)چراغ دار مسجد؛

ی)حامل عصای پیامبر صلی الله علیه و آله در مسجد؛

ک)حامل عُنزه،از عصا بلندتر و از نیزه کوتاه تر و آهنی در بن داشت که بر زمین فرو می کردند.این شخص هنگام نماز،عنزه را در سمت قبله نصب می نمود.در نماز عید قربان و فطر هم بر عنزه پارچه ای یا پرده ای می افکندند و