درسنامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام صفحه 118

نظریه درون دینی بودن حقوق بشر

اشاره

برعکس نظام های حقوق بشری،نظام حقوقی دینی،با تأکید بر رابطه حقوق بشر با جهان بینی توحیدی،طرفدار نظریه درون دینی بودن حقوق بشر است؛زیرا نظام حقوقی دینی از یک سو،معتقد به خدای حکیم و مهربانی است که از بیان کوچک ترین نیازهای بشری دریغ نورزیده است و از سوی دیگر،به کاستی های انسان شناسی بشری معترف است و از جانب سوم،متدین به دینی است که احکام الزام آور اجتماعی دارد.طبیعی است که این گونه از نظام های حقوقی بر لزوم رابطه حقوق بشر با دین و درون دینی بودن حقوق بشر نظر دهد.

در این رویکرد،برای درک قلمرو دین به سراغ متون دینی باید رفت؛چون رسالت دین بیان زمینه های هدایت انسان است.مهم ترین راه های شناخت قلمرو دین عبارتند از:

1.فلسفه بعثت انبیا: یکی از مهم ترین راه های تشخیص قلمرو دین شناخت فلسفه بعثت انبیاست.به استناد آیاتی از قرآن کریم،دعوت به توحید، (1)یادآوری معاد، (2)تعلیم و تربیت انسان، (3)تأمین آزادی بشر (4)و استقرار عدالت اجتماعی (5)از مهم ترین اهداف بعثت انبیای الهی به شمار می رود که تحقق آنها در نهایت به کمال نهایی انسان(عبودیت)می انجامد: وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاّ لِیَعْبُدُونِ . (6)بدین ترتیب،فلسفه بعثت انبیا و همه اقدامات پیامبران الهی مقدمه رسیدن به یک

1- (1) .نحل،آیه36؛انبیا،آیه25.
2- (2) .اعراف،آیه59؛طه،آیه15؛انعام،آیه130.
3- (3) .بقره،آیه129؛آل عمران،آیه164؛بقره،آیه269.
4- (4) .اعراف،آیه157.
5- (5) .حدید،آیه25.
6- (6) .ذاریات،آیه56.