درسنامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام صفحه 122

توانایی ها،نیازمندی ها و استعدادهای وی آگاه است.بنابراین،تنها خداوند است که راه سعادت و مسیر کمال آدمی را می داند و قادر به هدایت وی می باشد. (1)از این رو دین به عنوان دستورالعمل و تعالیمی که از ناحیه خداوند برای هدایت و کمال انسان آمده،شامل تعالیمی درباره حقوق او نیز خواهد بود. (2)

از مجموع این ادلّه چهارگانه،به این نتیجه می رسیم که علوم بشری از شناخت تامّ و جامع انسان عاجز است و انسان در این زمینه نیازمند منبعی فراتر از خود است؛منبعی که از خالق انسان سرچشمه می گیرد و این،همان وحی الهی است که در قالب متون دینی در اختیار مردم قرار گرفته است.بنابراین،از نظر عقلی حقوق بشر در قلمرو انتظارات بشر از دین قرار می گیرد.

2-ادلّه نقلی

افزون بر استدلال عقلی که نیازمندی انسان را در شناخت حقوق و تکالیف خویش به دین اثبات می کند،در منابع اسلامی(کتاب و سنت)نیز بر این واقعیت تأکید شده است،که به نمونه هایی از آن اشاره می شود.

از دیدگاه قرآن کریم،دین بیانگر همه نیازهای بشر است.آیات متعددی بر این حقیقت،صراحت دارد: ...وَ نَزَّلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْ ءٍ وَ هُدیً وَ رَحْمَهً وَ بُشْری لِلْمُسْلِمِینَ ؛ (3)و ما این کتاب(قرآن)را بر تو نازل کردیم که بیانگر همه چیز،و مایه هدایت و رحمت و بشارت برای مسلمانان است. ...ما فَرَّطْنا فِی الْکِتابِ مِنْ شَیْ ءٍ... ؛ (4)ما هیچ چیز را در این کتاب فروگذار نکردیم.

1- (1) .انعام،آیات 95-99.
2- (2) .فلسفه حقوق بشر،ص90.
3- (3) .نحل،آیه89.
4- (4) .انعام،آیه38.