درسنامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام صفحه 138

رسیده ایم.ما فقط وقتی توقّف می کنیم که راضی شده باشیم.ستون ها برای تحمّل ساختمان،دست کم اکنون به اندازه کافی مستحکم هستند. (1)

فردگرایی

در دوران جدید،انسان به منزله فاعلی خودمختار به شمار می آید که دلیل وجودی خود و اندیشه خویش را در هستی خود جست وجو می کند،نه اصولی تعالی و ورای اجتماع.مفهوم فردگرایی«خودمدارانگاری»و گرایش افراطی به مالکیت فردی را در دل می پروراند.در آموزه لیبرالیسم،پیشرفت اجتماعی شرط رشد و بالندگی فرد شمرده می شود،اما ابزار این پیشرفت،انسان است.بنابراین انسان نه تنها غایت دور یا نزدیک نظم اجتماعی،بلکه وسیله بی میانجی کمال یافتگی خویش نیز هست. (2)در اندیشه فردگرایی،تقدم مطلق فرد بر جامعه مطرح است.فردگرایی هستی شناختی،مبنای فلسفی لازم برای فردگرایی اخلاقی و سیاسی را به وجود می آورد. (3)

در جامعه سنتی،فرد در سایه نقش و جایگاه اجتماعی خویش تعریف می شد.خردورزی،دانش،تکنولوژی و پیچیدگی نقش های اجتماعی موجب گردید تا فرد انسانی،دیگر جزئی از کل قلمداد نشود؛بلکه خود،یک کل در تقابل با کل های دیگر نظیر خود قرار گیرد.بدون تردید،چنین تعبیری از فردیت،نتیجه انکار خدا و زیستن در جهان بی خداست. (4)به قول نیچه«جهانی که خدا را در آن کشته ایم،ما را به انفراد می خواند». (5)

1- (1) .آلن.ف چالمرز،چیستی علم،ترجمه سعید زیباکلام،ص83.
2- (2) .همان،ص97.
3- (3) .آنتونی آربلاستر،ظهور و سقوط لیبرالیسم غرب،ترجمه عباس مخبر،ص19و20.
4- (4) .مبانی حقوق بشر از دیدگاه اسلام و غرب،ص118.
5- (5) .بابک احمدی،مدرنیته و اندیشه انتقادی،ص61.