درسنامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام صفحه 149

عرفا،مظهر جمیع اسماء و صفات خداوند است.در بیان قرآن کریم شناخت انسان در شناخت خدا نقش اساسی دارد؛ (1)چنان که غفلت از خود ملازم با فراموشی خداوند تلقی شده است. (2)بدین گونه می توان دریافت که انسان شناسی با توحید(خداشناسی)نوعی نزدیکی یا ملازمت دارد؛چنان که نسیان و فراموشی نفس با فراموش کردن خدا ملازمه دارد.

در اندیشه ای که جهان ماهیت از«اویی»و به سوی«اویی»دارد،همه خطوط در عرصه هستی و انسان و جامعه به خدا می رسد.احساس وابستگی به خداوند،احساس الهام بخشی است که انسان را در همه زمینه ها از جمله در تشریع و تضمین حقوق بشر هدایت می کند.انسان موحد به این باور می رسد که حقوق بشر همانند اصل وجود انسان موهبتی الهی است و رسیدن به حقوق بشر واقعی در اطاعت از دستورات خداوند است.خدایی که از حقیقت انسان،سعه وجودی،استعدادها و گرایش های وی آگاه است،صلاحیت دارد که حقوق بشر را تعریف کند.این بینش(تفسیر خدامدارانه از جهان و انسان)،با شاخص های خردباوری علمی (3)و تفسیر انسان مدارانه از هستی و انسان در تعارض آشکار است. (4)

2-اثبات حقّ خدا(حقّ الله)

در رویکرد اومانیستی غرب،آن چه اصالت دارد،فرد و حقوق فردی و اجتماعی اوست.تجربه گرایان افراطی معتقدند بشر فقط می تواند حقوق فردی و اجتماعی را درک کند.سخن از حق خدا،در نظام های حقوقی غرب امری ناشناخته است.

1- (1) .ذاریات،آیه20؛فصلت،آیه53.
2- (2) .حشر،آیه19.
3- (3) .استقراگرایی تجربی،اصالت ریاضی،نفی فرجام باوری،اصالت سود و عقلانیت ابزاری.
4- (4) .مبانی حقوق بشر از دیدگاه اسلام و غرب،ص148.