درسنامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام صفحه 198

اصالت آسمانی دارد و همواره به اذن پروردگار،بهره اش را به موقع به انسان ها می رساند.برخلاف حقوق بشر مادی که اصالتی ندارد و نظیر درختی است که از زمین ریشه کن شده،قرار و ثباتی ندارد.چنین نظامی سرانجام سقوط می کند.

خلاصه

اصل حقوق بشر مورد اتفاق همه نظام های حقوقی است.هر نظام حقوقی با هر عقیده و مسلکی،حقوقی را برای انسان از آن جهت که انسان است،می پذیرد و از آن حمایت می کند.اختلاف نظر نظام های حقوقی،در زمینه مبانی و منابع حقوق بشر است.

در رویکرد غربی،مبنای حق،امری طبیعی یا قراردادی است.مکتب حقوق طبیعی مدعی است که منشأ و خاستگاه حقوق بشر طبیعت است.مکتب اثباتی،حقوق بشر را برخاسته از اراده(دولت یا مردم)می داند که در قالب قرارداد اجتماعی ظهور می یابد.امروزه رویکرد غالب در غرب،بلکه در جهان،نظریه«اصالت اراده»است.معاهدات حقوق بشری تجلی این رویکرد غالب است.برایند ارزیابی دو رویکرد طبیعی و اثباتی این می شود که مکاتب حقوق طبیعی و پوزیتویستی نمی توانند مبنای درستی برای تعیین و تحدید حقوق بشر ارائه کنند.

در دیدگاه اسلامی،منشأ و خاستگاه حقوق بشر،حق خداوند(اراده تشریعی الهی)است و سایر حقوق از آن نشأت می گیرند.مبانی یا خاستگاه حقوق بشر اسلامی،افزون بر استدلال عقلی(برون دینی)،از پشتوانه نقلی(درون دینی)متعددی نیز برخوردار است.تشریع حقوق بشر بر اساس حکمت،مقید بودن حقوق بشر به اراده تشریعی خداوند و ملازمت حق با تکلیف،از مهم ترین پیامدهای مبانی حقوق بشر در اسلام است.