- سخن ناشر 1
- مقدمه 12
- اشاره 12
- 1-عصر باستان 13
- 3-حاکمیت کلیسا 14
- 4-جنگ های صلیبی 15
- 5-حقوق بشر و پدیداری دولت مدرن 17
- 6-حمایت بین المللی از حقوق بشر 18
- 7-حمایت از انسان ها با اعطای حقوق بشر 19
- 8-حقوق بشر در قوانین اساسی 20
- 9-حقوق بشر در فاصله دو جنگ جهانی 22
- 10-حقوق بشر در منشور سازمان ملل متحد 24
- 11-تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر 25
- اشاره 30
- مقدمه 30
- 1-وضعیت حقوق بشر در آستانه ظهور اسلام از منظر قرآن کریم 31
- 4-تحولات حقوق بشر در تاریخ اسلام 39
- 5-اعترافات دانشمندان 43
- خلاصه 47
- مقدمه 52
- اشاره 52
- 1-تعریف فلسفی حقوق بشر 53
- تعریف حقوق بشر 53
- اشاره 53
- 2-تعریف جامعه شناسانه حقوق بشر 55
- 3-تعریف لیبرالیستی حقوق بشر 56
- 4-تعریف اعلامیه جهانی از حقوق بشر 57
- 5-تعریف حقوق بشر در رویکرد دینی 57
- چیستی حق 60
- اشاره 60
- 1-معنای لغوی حق 61
- ویژگی ها و لوازم حق 64
- 2-حق و حکم 65
- 1-حق و ملک 65
- اشاره 65
- 3-حق و تکلیف 66
- خلاصه 67
- اشاره 71
- اشاره 71
- مقدمه 71
- حق از دیدگاه فقیهان 71
- 2-حق به منزله ملکیت ضعیف 72
- 4-حق به منزله اعتبار خاص 73
- 3-حق به مثابه اختصاص 73
- اشاره 77
- 1-حق-ادعا 78
- 2-حق-آزادی 78
- 4-حق-مصونیت 79
- 1-تقسیم حق،به لحاظ ارزش مالی 81
- اشاره 81
- مبانی تقسیم حق 81
- 2-تقسیم حق،به اعتبار قلمرو 83
- 4-تقسیم حق،به اعتبار مدت بقا 83
- 3-تقسیم حق،به اعتبار زمان پیدایش 83
- 5-تقسیم حق،به اعتبار زمان اجرا 84
- 6-تقسیم حق،به اعتبار قابلیت زوال 84
- خلاصه 85
- اشاره 88
- مقدمه 88
- اشاره 91
- انسان در رویکرد مادی 91
- 1-رویکرد جامعه گرایانه 94
- 2-رویکرد فردگرایانه 96
- انسان در رویکرد توحیدی 98
- خلاصه 102
- مقدمه 106
- اشاره 106
- تعریف دین 107
- نظریه فرادینی بودن حقوق بشر 110
- اشاره 118
- اشاره 120
- ادله درون دینی بودن حقوق بشر 120
- 1-ادلّه عقلی 120
- 2-ادلّه نقلی 122
- خلاصه 125
- اشاره 129
- انسان گرایی 129
- مقدمه 129
- خویشتن مالکی 134
- فردگرایی 138
- علم گرایی 139
- خلاصه 140
- اشاره 145
- اصل خداباوری و آثار آن 145
- اشاره 145
- مقدمه 145
- 1-احساس وابستگی انسان به خدا 148
- 2-اثبات حقّ خدا(حقّ الله) 149
- اشاره 152
- 1-اعتقاد به جاودانگی انسان 154
- 2-آینده نگری 155
- 3-مراقبت و ضمانت 159
- اصل حکمت و پیامدهای آن 160
- اشاره 160
- 1-تحقق کمال بیشتر 161
- 2-واقع نگری 161
- اشاره 162
- اصل حقیقت گرایی و نتایج آن 162
- 1-پذیرش حقایق عینی 163
- اشاره 165
- اصل عدالت و آثار آن 165
- 1-تحقق جامعه آرمانی 166
- 2-تکامل اجتماعی 167
- اصل تلازم حق و تکلیف 168
- خلاصه 173
- اشاره 179
- مقدمه 179
- 1-حقوق طبیعی 180
- اشاره 180
- مبانی حقوق بشر 180
- 2-نظریه اثباتی 187
- اشاره 188
- 1-دلیل عقلی 188
- دلایل نظریه حقوقی اسلام 188
- 3-نظریه حقوقی اسلام 188
- 2-دلیل درون دینی 191
- منابع حقوق بشر 193
- اشاره 193
- 1-منابع حقوق بشر غربی 193
- خلاصه 198
- مقدمه 202
- اشاره 202
- اشاره 203
- 1-مفاد اعلامیه جهانی حقوق بشر 203
- 1-انگیزه تدوین اعلامیه جهانی حقوق بشر 204
- انگیزه تدوین 204
- اشاره 204
- 2-انگیزه تدوین اعلامیه حقوق بشر اسلامی 206
- اشاره 207
- 1-ارزش حقوقی اعلامیه جهانی حقوق بشر 207
- ارزش حقوقی 207
- 1-شالوده نظری اعلامیه جهانی حقوق بشر 211
- شالوده نظری 211
- 2-شالوده نظری اعلامیه حقوق بشر اسلامی 213
- رویکردها 214
- اشاره 214
- اشاره 215
- الف)غفلت از مبدء جهان هستی 215
- ب)غفلت از فرجام باوری 216
- 2-رویکرد اعلامیه حقوق بشر اسلامی 218
- اشاره 219
- 1-جایگاه دین در اعلامیه جهانی حقوق بشر 219
- جایگاه دین 219
- 2-جایگاه دین در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 220
- اشاره 221
- 1-برهان پذیری اعلامیه جهانی حقوق بشر 221
- 2-برهان پذیری اعلامیه حقوق بشر اسلامی 223
- حق و تکلیف 223
- اشاره 223
- 2-حق و تکلیف در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 224
- اشاره 225
- 1-بشر مورد نظر اعلامیه جهانی حقوق بشر 225
- بشر موضوع اعلامیه 225
- 2-بشر مورد نظر اعلامیه حقوق بشر اسلامی 226
- اشاره 227
- 1-ملاک اعتبار و تفسیر اعلامیه جهانی حقوق بشر 227
- ملاک اعتبار و تفسیر 227
- خلاصه 228
- 2-ملاک اعتبار و تفسیر اعلامیه حقوق بشر اسلامی 228
- اشاره 232
- مقدمه 232
- تعریف کرامت 233
- 1-کرامت ذاتی 234
- کرامت در اسلام 234
- اشاره 234
- 2-کرامت اکتسابی 236
- کرامت در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 238
- تفاوت ها 239
- خلاصه 249
- مقدمه 254
- اشاره 254
- اشاره 255
- حق حیات در اسلام و آثار آن 255
- 1-حرمت قتل نفس محترمه 256
- 3-تشریع قصاص 258
- حق حیات در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 259
- حق حیات در اعلامیه جهانی حقوق بشر 260
- تفاوت ها 261
- اشاره 267
- مقدمه 267
- حق آزادی در اسلام 267
- اشاره 267
- الف)آزادی تکوینی(فلسفی) 268
- اشاره 268
- 2-عوامل تحدیدکننده آزادی 269
- اشاره 269
- ج)حق خداوند 270
- ب)حقوق دیگران 270
- الف)کرامت انسانی 270
- 3-اسلام و نفی بردگی 271
- آزادی در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 273
- تفاوت 274
- خلاصه 277
- اشاره 282
- مقدمه 282
- آزادی عقیده در اسلام 283
- ارتداد و آزادی عقیده 285
- آزادی عقیده در اعلامیه جهانی حقوق بشر 289
- آزادی عقیده در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 289
- تفاوت ها 290
- خلاصه 291
- مقدمه 296
- اشاره 296
- رابطه اندیشه با عقیده 297
- اشاره 298
- آزادی اندیشه و بیان در اسلام 298
- 1-کارکرد آزادی بیان 301
- 2-قلمرو آزادی بیان 302
- آزادی اندیشه و بیان در اعلامیه جهانی حقوق بشر 305
- تفاوت ها 306
- خلاصه 309
- اشاره 313
- مقدمه 313
- امنیت در اسلام 314
- امنیت در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 318
- تضمینات حقوقی امنیت 321
- 1-حق دسترسی به دادگاه عادلانه 321
- اشاره 321
- 4-اصل برائت 322
- 2-اصل شخصی بودن مسئولیت 322
- 3-اصل قانونی بودن جرم و مجازات 322
- 5-ممنوعیت شکنجه 323
- تفاوت ها 324
- خلاصه 325
- مقدمه 329
- اشاره 329
- حق تعلیم و تربیت در اسلام 330
- حق تعلیم و تربیت در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 334
- اشاره 336
- 2-حق مالکیت فکری در اعلامیه جهانی حقوق بشر 338
- تفاوت ها 338
- 1-حق مالکیت فکری در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 338
- خلاصه 339
- اشاره 343
- مقدمه 343
- حق برابری از دیدگاه اسلام 344
- اشاره 344
- 1-برابری در اصل انسانیت 344
- 3-برابری در اجرای قانون 346
- حق برابری در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 349
- حق برابری در اعلامیه جهانی حقوق بشر 350
- تفاوت ها 350
- خلاصه 351
- اشاره 355
- مقدمه 355
- ماهیت خانواده 356
- حق ازدواج در اسلام 357
- حق ازدواج در اعلامیه جهانی حقوق بشر 358
- حق ازدواج در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 358
- اشاره 358
- تحلیل ماده 16 اعلامیه جهانی حقوق بشر 359
- تفاوت ها 360
- مقدمه 365
- اشاره 365
- حقوق زن در اسلام 366
- حقوق زن در اعلامیه جهانی حقوق بشر 370
- تفاوت ها 370
- مقدمه 376
- اشاره 376
- حقوق کودک در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 380
- حقوق کودک در اعلامیه جهانی حقوق بشر 380
- تفاوت ها 381
- خلاصه 382
- مقدمه 385
- اشاره 385
- حق کار و مالکیت در اسلام 386
- حق کار و مالکیت در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 389
- حق کار و مالکیت در اعلامیه جهانی حقوق بشر 390
- تفاوت ها 391
- خلاصه 392
- اشاره 396
- مقدمه 396
- حق مشارکت سیاسی در اسلام 397
- اشاره 397
- 2-شورا 400
- اشاره 401
- 3-انتخاب 401
- الف)نقش مردم در حکومت پیامبر 401
- ب)نقش مردم در حکومت اولو الامر 402
- ج)نقش مردم در نظام ولایت فقیه 404
- حق مشارکت سیاسی در اعلامیه جهانی حقوق بشر 406
- حق مشارکت سیاسی در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 406
- تفاوت ها 407
- اشاره 412
- مقدمه 413
- اشاره 413
- ماده 1 415
- ماده 3 416
- ماده 2 416
- ماده 6 417
- ماده 5 417
- ماده 4 417
- ماده 7 417
- ماده 8 418
- ماده 9 418
- ماده 10 418
- ماده 11 419
- ماده 12 419
- ماده 13 419
- ماده 16 420
- ماده 15 420
- ماده 17 420
- ماده 14 420
- ماده 19 421
- ماده 18 421
- ماده 21 422
- ماده 20 422
- ماده 22 422
- ماده 23 422
- ماده 25 423
- ماده 24 423
- اشاره 424
- مقدمه 424
- ماده 2 425
- ماده 1 425
- ماده 4 426
- ماده 5 426
- ماده 6 426
- ماده 7 426
- ماده 3 426
- ماده 10 427
- ماده 8 427
- ماده 12 427
- ماده 9 427
- ماده 11 427
- ماده 13 428
- ماده 15 428
- ماده 14 428
- ماده 16 428
- ماده 18 429
- ماده 20 429
- ماده 19 429
- ماده 17 429
- ماده 21 429
- ماده 23 430
- ماده 24 430
- ماده 22 430
- ماده 25 431
- ماده 26 431
- ماده 29 432
- ماده 27 432
- ماده 28 432
- ماده 30 433
- اشاره 434
- مقدمه 434
- ماده 1 435
- ماده 2 435
- بخش یک 435
- بخش دوم 435
- ماده 3 436
- ماده5 436
- ماده 4 436
- ماده6 437
- بخش سوم 437
- ماده 7 437
- ماده 8 438
- ماده 10 439
- ماده 9 439
- ماده 11 440
- ماده 13 441
- ماده 14 443
- ماده 15 443
- ماده 17 444
- بخش چهارم 444
- ماده 16 444
- ماده 20 445
- ماده 19 445
- ماده 18 445
- ماده 22 446
- ماده 24 446
- ماده 23 446
- ماده 27 447
- ماده 26 447
- ماده 30 448
- ماده 29 448
- ماده 28 448
- ماده 31 449
- اشاره 450
- مقدمه 450
- ماده 2 451
- ماده 1 451
- بخش دوم 451
- بخش یک 451
- ماده 3 452
- ماده 5 453
- ماده 6 454
- بخش سوم 454
- ماده 8 455
- ماده 7 455
- ماده 9 456
- ماده 10 457
- ماده 12 457
- ماده 11 457
- ماده13 458
- ماده 14 458
- ماده 15 460
- ماده 17 461
- ماده 18 461
- ماده 21 462
- ماده 20 462
- ماده 22 462
- ماده 23 463
- ماده 24 463
- ماده 26 464
- ماده 25 464
- ماده 29 465
- ماده 28 465
- بخش چهارم 465
- ماده 30 466
- ماده 31 466
- ماده 32 467
- ماده 34 467
- ماده 33 467
- ماده 37 468
- ماده 35 468
- ماده 36 468
- ماده 40 469
- ماده 39 469
- ماده 41 470
- ماده 42 472
- ماده 45 475
- ماده 46 475
- ماده 44 475
- بخش پنجم 475
- بخش ششم 476
- ماده 49 476
- ماده 48 476
- ماده 50 477
- ماده 51 477
- ماده 53 478
- ماده 52 478
- اشاره 479
- ماده 1 479
- ماده 5 480
- ماده 4 480
- ماده 2 480
- ماده 3 480
- ماده 7 481
- ماده 8 481
- ماده 6 481
- ماده 11 482
- ماده 10 482
- ماده 9 482
- ماده 12 483
- ماده 13 483
- ماده 14 484
- اشاره 485
- ماده 2 486
- ماده 1 486
- ماده 4 486
- ماده 3 486
- ماده 7 487
- ماده 5 487
- ماده 6 487
- ماده 10 488
- ماده 8 488
- ماده 9 488
- ماده 11 489
- اشاره 492
- الف)منابع فارسی 492
- منابع عربی 505
- اسناد حقوق بشر 507
اعلامیه آمده است:«تمام افراد بشر آزاد به دنیا می آیند»،نه این که«تمام افراد بشر آزاد آفریده شده اند»،تا کلمه«آفریده شدن»به وجود«آفریننده»اشعار نداشته باشد.
البته در موادی از اعلامیه،واژه های«دین»و«مذهب»به کار رفته است؛ (1)اما برایند تحلیلی مواد مزبور این است که اولاً دین داری با بی دینی مساوی است؛ثانیاً هیچ دین و مذهبی نسبت به دین و مذهب دیگر،برتری ندارد؛چنان که مراد از«اخلاق»،در اعلامیه،اخلاق مقبول در یک جامعه دموکراتیک است و ربطی به دین و مذهب ندارد. (2)می توان ادعا کرد که اعلامیه نسبت به ادیان الهی صریحاً موضع منفی دارد.مخالفت آشکار اعلامیه با قانون«قصاص»نمونه ای از این موضع گیری است. (3)
2-جایگاه دین در اعلامیه حقوق بشر اسلامی
عنوان اعلامیه حقوق بشر اسلامی،اشعار بر دین محوری آن دارد.اعلامیه مبتنی بر دین مقدس اسلام است و هدف از تدوین آن«تحقق ارزش های مطرح در شریعت جاودان اسلامی،از جمله پاسداری از دین و جان و خرد و ناموس و مال و نسل و دیگر امتیازات چون جامعیت و میانه روی در کلیه مواضع و احکام»است.در این راستا،«این شریعت،معنویات و مادیات را با هم درآمیخت و عقل و قلب را هماهنگ ساخت و میان حقوق و وظایف موازنه برقرار کرد و بین حرمت فرد و مصلحت عمومی تلفیقاتی به وجود آورد و معیارهای قسط را میان طرف های مربوط برقرار کرد تا این که نه طغیانی باشد و نه زیانی».
اهمیت و جایگاه ویژه دین در چنین اعلامیه ای،نیازمند استدلال و تبیین نیست.
1- (1) .اعلامیه جهانی حقوق بشر،بند اول،ماده دوم؛بند اول،ماده شانزدهم؛ماده هجدهم.
2- (2) .همان،بند دوم،ماده بیست ونهم.
3- (3) .همان،ماده پنجم.