درسنامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام صفحه 234

تکریم این است که بزرگداشتی یا سودی به انسان برسد که در آن نقصان و خواری نباشد یا چیزی که به او می رسد او را کریم و شریف گرداند. (1)کرامت عبارت است از پاک بودن از آلودگی ها،عزت،شرف و کمال مخصوص آن موجودی که کرامت به او منتسب است. (2)در تعریف دقیق،کریم و کرامت در مقابل اهانت است؛چنان که عزت در مقابل لذت قرار دارد.کرامت بیانگر عزت و بزرگواری انسان است.این ویژگی در ذات موجود کریم نهفته است.بنابراین،سخاوت،کار پسندیده،لئیم نبودن و دیگر صفات نیکو از لوازم کرامت است. (3)

در اصطلاح،کرامت عبارت است از پاک بودن از آلودگی ها و عزت و شرف و کمال ویژه موجودی که کرامت به او نسبت داده می شود. (4)

کرامت در اسلام

اشاره

تکریم انسان در ادیان الهی به مثابه یک حق مطرح است.اسلام در جایگاه کامل ترین و آخرین دین الهی،دو نوع کرامت برای انسان قائل است:

1-کرامت ذاتی

کرامتی که خداوند متعال همه انسان ها را بدون استثنا از آن نعمت بزرگ برخوردار نموده است: وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنِی آدَمَ وَ حَمَلْناهُمْ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ وَ فَضَّلْناهُمْ عَلی کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا تَفْضِیلاً ؛ (5)ما فرزندان آدم را گرامی داشتیم و

1- (1) .همان،ص429.
2- (2) .حقوق جهانی بشر،ص279.
3- (3) .علامه مصطفوی،التحقیق فی کلمات القرآن الکریم،ص49.
4- (4) .جعفری،حقوق جهانی بشر،ص223.
5- (5) .اسراء،آیه70.