- سخن ناشر 1
- مقدمه 12
- اشاره 12
- 1-عصر باستان 13
- 3-حاکمیت کلیسا 14
- 4-جنگ های صلیبی 15
- 5-حقوق بشر و پدیداری دولت مدرن 17
- 6-حمایت بین المللی از حقوق بشر 18
- 7-حمایت از انسان ها با اعطای حقوق بشر 19
- 8-حقوق بشر در قوانین اساسی 20
- 9-حقوق بشر در فاصله دو جنگ جهانی 22
- 10-حقوق بشر در منشور سازمان ملل متحد 24
- 11-تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر 25
- مقدمه 30
- اشاره 30
- 1-وضعیت حقوق بشر در آستانه ظهور اسلام از منظر قرآن کریم 31
- 4-تحولات حقوق بشر در تاریخ اسلام 39
- 5-اعترافات دانشمندان 43
- خلاصه 47
- مقدمه 52
- اشاره 52
- اشاره 53
- تعریف حقوق بشر 53
- 1-تعریف فلسفی حقوق بشر 53
- 2-تعریف جامعه شناسانه حقوق بشر 55
- 3-تعریف لیبرالیستی حقوق بشر 56
- 4-تعریف اعلامیه جهانی از حقوق بشر 57
- 5-تعریف حقوق بشر در رویکرد دینی 57
- اشاره 60
- چیستی حق 60
- 1-معنای لغوی حق 61
- ویژگی ها و لوازم حق 64
- 2-حق و حکم 65
- 1-حق و ملک 65
- اشاره 65
- 3-حق و تکلیف 66
- خلاصه 67
- مقدمه 71
- اشاره 71
- اشاره 71
- حق از دیدگاه فقیهان 71
- 2-حق به منزله ملکیت ضعیف 72
- 3-حق به مثابه اختصاص 73
- 4-حق به منزله اعتبار خاص 73
- اشاره 77
- 1-حق-ادعا 78
- 2-حق-آزادی 78
- 4-حق-مصونیت 79
- مبانی تقسیم حق 81
- 1-تقسیم حق،به لحاظ ارزش مالی 81
- اشاره 81
- 3-تقسیم حق،به اعتبار زمان پیدایش 83
- 2-تقسیم حق،به اعتبار قلمرو 83
- 4-تقسیم حق،به اعتبار مدت بقا 83
- 5-تقسیم حق،به اعتبار زمان اجرا 84
- 6-تقسیم حق،به اعتبار قابلیت زوال 84
- خلاصه 85
- اشاره 88
- مقدمه 88
- اشاره 91
- انسان در رویکرد مادی 91
- 1-رویکرد جامعه گرایانه 94
- 2-رویکرد فردگرایانه 96
- انسان در رویکرد توحیدی 98
- خلاصه 102
- اشاره 106
- مقدمه 106
- تعریف دین 107
- نظریه فرادینی بودن حقوق بشر 110
- اشاره 118
- اشاره 120
- 1-ادلّه عقلی 120
- ادله درون دینی بودن حقوق بشر 120
- 2-ادلّه نقلی 122
- خلاصه 125
- اشاره 129
- مقدمه 129
- انسان گرایی 129
- خویشتن مالکی 134
- فردگرایی 138
- علم گرایی 139
- خلاصه 140
- اشاره 145
- اصل خداباوری و آثار آن 145
- اشاره 145
- مقدمه 145
- 1-احساس وابستگی انسان به خدا 148
- 2-اثبات حقّ خدا(حقّ الله) 149
- اشاره 152
- 1-اعتقاد به جاودانگی انسان 154
- 2-آینده نگری 155
- 3-مراقبت و ضمانت 159
- اصل حکمت و پیامدهای آن 160
- اشاره 160
- 1-تحقق کمال بیشتر 161
- 2-واقع نگری 161
- اصل حقیقت گرایی و نتایج آن 162
- اشاره 162
- 1-پذیرش حقایق عینی 163
- اصل عدالت و آثار آن 165
- اشاره 165
- 1-تحقق جامعه آرمانی 166
- 2-تکامل اجتماعی 167
- اصل تلازم حق و تکلیف 168
- خلاصه 173
- مقدمه 179
- اشاره 179
- مبانی حقوق بشر 180
- اشاره 180
- 1-حقوق طبیعی 180
- 2-نظریه اثباتی 187
- 3-نظریه حقوقی اسلام 188
- 1-دلیل عقلی 188
- اشاره 188
- دلایل نظریه حقوقی اسلام 188
- 2-دلیل درون دینی 191
- 1-منابع حقوق بشر غربی 193
- اشاره 193
- منابع حقوق بشر 193
- خلاصه 198
- مقدمه 202
- اشاره 202
- اشاره 203
- 1-مفاد اعلامیه جهانی حقوق بشر 203
- 1-انگیزه تدوین اعلامیه جهانی حقوق بشر 204
- انگیزه تدوین 204
- اشاره 204
- 2-انگیزه تدوین اعلامیه حقوق بشر اسلامی 206
- 1-ارزش حقوقی اعلامیه جهانی حقوق بشر 207
- ارزش حقوقی 207
- اشاره 207
- 1-شالوده نظری اعلامیه جهانی حقوق بشر 211
- شالوده نظری 211
- 2-شالوده نظری اعلامیه حقوق بشر اسلامی 213
- رویکردها 214
- اشاره 214
- اشاره 215
- الف)غفلت از مبدء جهان هستی 215
- ب)غفلت از فرجام باوری 216
- 2-رویکرد اعلامیه حقوق بشر اسلامی 218
- جایگاه دین 219
- 1-جایگاه دین در اعلامیه جهانی حقوق بشر 219
- اشاره 219
- 2-جایگاه دین در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 220
- اشاره 221
- 1-برهان پذیری اعلامیه جهانی حقوق بشر 221
- اشاره 223
- حق و تکلیف 223
- 2-برهان پذیری اعلامیه حقوق بشر اسلامی 223
- 2-حق و تکلیف در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 224
- اشاره 225
- 1-بشر مورد نظر اعلامیه جهانی حقوق بشر 225
- بشر موضوع اعلامیه 225
- 2-بشر مورد نظر اعلامیه حقوق بشر اسلامی 226
- اشاره 227
- 1-ملاک اعتبار و تفسیر اعلامیه جهانی حقوق بشر 227
- ملاک اعتبار و تفسیر 227
- 2-ملاک اعتبار و تفسیر اعلامیه حقوق بشر اسلامی 228
- خلاصه 228
- مقدمه 232
- اشاره 232
- تعریف کرامت 233
- کرامت در اسلام 234
- اشاره 234
- 1-کرامت ذاتی 234
- 2-کرامت اکتسابی 236
- کرامت در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 238
- تفاوت ها 239
- خلاصه 249
- مقدمه 254
- اشاره 254
- حق حیات در اسلام و آثار آن 255
- اشاره 255
- 1-حرمت قتل نفس محترمه 256
- 3-تشریع قصاص 258
- حق حیات در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 259
- حق حیات در اعلامیه جهانی حقوق بشر 260
- تفاوت ها 261
- اشاره 267
- مقدمه 267
- حق آزادی در اسلام 267
- اشاره 267
- الف)آزادی تکوینی(فلسفی) 268
- اشاره 268
- اشاره 269
- 2-عوامل تحدیدکننده آزادی 269
- ج)حق خداوند 270
- ب)حقوق دیگران 270
- الف)کرامت انسانی 270
- 3-اسلام و نفی بردگی 271
- آزادی در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 273
- تفاوت 274
- خلاصه 277
- اشاره 282
- مقدمه 282
- آزادی عقیده در اسلام 283
- ارتداد و آزادی عقیده 285
- آزادی عقیده در اعلامیه جهانی حقوق بشر 289
- آزادی عقیده در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 289
- تفاوت ها 290
- خلاصه 291
- مقدمه 296
- اشاره 296
- رابطه اندیشه با عقیده 297
- اشاره 298
- آزادی اندیشه و بیان در اسلام 298
- 1-کارکرد آزادی بیان 301
- 2-قلمرو آزادی بیان 302
- آزادی اندیشه و بیان در اعلامیه جهانی حقوق بشر 305
- تفاوت ها 306
- خلاصه 309
- اشاره 313
- مقدمه 313
- امنیت در اسلام 314
- امنیت در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 318
- اشاره 321
- تضمینات حقوقی امنیت 321
- 1-حق دسترسی به دادگاه عادلانه 321
- 3-اصل قانونی بودن جرم و مجازات 322
- 2-اصل شخصی بودن مسئولیت 322
- 4-اصل برائت 322
- 5-ممنوعیت شکنجه 323
- تفاوت ها 324
- خلاصه 325
- مقدمه 329
- اشاره 329
- حق تعلیم و تربیت در اسلام 330
- حق تعلیم و تربیت در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 334
- اشاره 336
- 2-حق مالکیت فکری در اعلامیه جهانی حقوق بشر 338
- تفاوت ها 338
- 1-حق مالکیت فکری در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 338
- خلاصه 339
- اشاره 343
- مقدمه 343
- حق برابری از دیدگاه اسلام 344
- اشاره 344
- 1-برابری در اصل انسانیت 344
- 3-برابری در اجرای قانون 346
- حق برابری در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 349
- حق برابری در اعلامیه جهانی حقوق بشر 350
- تفاوت ها 350
- خلاصه 351
- اشاره 355
- مقدمه 355
- ماهیت خانواده 356
- حق ازدواج در اسلام 357
- حق ازدواج در اعلامیه جهانی حقوق بشر 358
- اشاره 358
- حق ازدواج در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 358
- تحلیل ماده 16 اعلامیه جهانی حقوق بشر 359
- تفاوت ها 360
- مقدمه 365
- اشاره 365
- حقوق زن در اسلام 366
- حقوق زن در اعلامیه جهانی حقوق بشر 370
- تفاوت ها 370
- مقدمه 376
- اشاره 376
- حقوق کودک در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 380
- حقوق کودک در اعلامیه جهانی حقوق بشر 380
- تفاوت ها 381
- خلاصه 382
- اشاره 385
- مقدمه 385
- حق کار و مالکیت در اسلام 386
- حق کار و مالکیت در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 389
- حق کار و مالکیت در اعلامیه جهانی حقوق بشر 390
- تفاوت ها 391
- خلاصه 392
- اشاره 396
- مقدمه 396
- حق مشارکت سیاسی در اسلام 397
- اشاره 397
- 2-شورا 400
- اشاره 401
- 3-انتخاب 401
- الف)نقش مردم در حکومت پیامبر 401
- ب)نقش مردم در حکومت اولو الامر 402
- ج)نقش مردم در نظام ولایت فقیه 404
- حق مشارکت سیاسی در اعلامیه حقوق بشر اسلامی 406
- حق مشارکت سیاسی در اعلامیه جهانی حقوق بشر 406
- تفاوت ها 407
- اشاره 412
- اشاره 413
- مقدمه 413
- ماده 1 415
- ماده 2 416
- ماده 3 416
- ماده 5 417
- ماده 7 417
- ماده 6 417
- ماده 4 417
- ماده 9 418
- ماده 10 418
- ماده 8 418
- ماده 11 419
- ماده 12 419
- ماده 13 419
- ماده 15 420
- ماده 16 420
- ماده 17 420
- ماده 14 420
- ماده 19 421
- ماده 18 421
- ماده 20 422
- ماده 21 422
- ماده 23 422
- ماده 22 422
- ماده 25 423
- ماده 24 423
- اشاره 424
- مقدمه 424
- ماده 2 425
- ماده 1 425
- ماده 4 426
- ماده 3 426
- ماده 7 426
- ماده 5 426
- ماده 6 426
- ماده 10 427
- ماده 9 427
- ماده 12 427
- ماده 8 427
- ماده 11 427
- ماده 14 428
- ماده 16 428
- ماده 15 428
- ماده 13 428
- ماده 20 429
- ماده 18 429
- ماده 17 429
- ماده 19 429
- ماده 21 429
- ماده 22 430
- ماده 24 430
- ماده 23 430
- ماده 26 431
- ماده 25 431
- ماده 27 432
- ماده 29 432
- ماده 28 432
- ماده 30 433
- اشاره 434
- مقدمه 434
- ماده 1 435
- بخش دوم 435
- بخش یک 435
- ماده 2 435
- ماده 3 436
- ماده5 436
- ماده 4 436
- ماده6 437
- ماده 7 437
- بخش سوم 437
- ماده 8 438
- ماده 10 439
- ماده 9 439
- ماده 11 440
- ماده 13 441
- ماده 15 443
- ماده 14 443
- ماده 17 444
- ماده 16 444
- بخش چهارم 444
- ماده 20 445
- ماده 19 445
- ماده 18 445
- ماده 24 446
- ماده 22 446
- ماده 23 446
- ماده 27 447
- ماده 26 447
- ماده 30 448
- ماده 29 448
- ماده 28 448
- ماده 31 449
- مقدمه 450
- اشاره 450
- بخش یک 451
- ماده 2 451
- ماده 1 451
- بخش دوم 451
- ماده 3 452
- ماده 5 453
- ماده 6 454
- بخش سوم 454
- ماده 8 455
- ماده 7 455
- ماده 9 456
- ماده 10 457
- ماده 12 457
- ماده 11 457
- ماده13 458
- ماده 14 458
- ماده 15 460
- ماده 17 461
- ماده 18 461
- ماده 21 462
- ماده 22 462
- ماده 20 462
- ماده 23 463
- ماده 24 463
- ماده 25 464
- ماده 26 464
- بخش چهارم 465
- ماده 29 465
- ماده 28 465
- ماده 31 466
- ماده 30 466
- ماده 32 467
- ماده 34 467
- ماده 33 467
- ماده 36 468
- ماده 37 468
- ماده 35 468
- ماده 39 469
- ماده 40 469
- ماده 41 470
- ماده 42 472
- ماده 45 475
- بخش پنجم 475
- ماده 44 475
- ماده 46 475
- ماده 48 476
- ماده 49 476
- بخش ششم 476
- ماده 50 477
- ماده 51 477
- ماده 53 478
- ماده 52 478
- اشاره 479
- ماده 1 479
- ماده 4 480
- ماده 5 480
- ماده 2 480
- ماده 3 480
- ماده 6 481
- ماده 8 481
- ماده 7 481
- ماده 11 482
- ماده 9 482
- ماده 10 482
- ماده 13 483
- ماده 12 483
- ماده 14 484
- اشاره 485
- ماده 2 486
- ماده 1 486
- ماده 3 486
- ماده 4 486
- ماده 5 487
- ماده 7 487
- ماده 6 487
- ماده 8 488
- ماده 9 488
- ماده 10 488
- ماده 11 489
- الف)منابع فارسی 492
- اشاره 492
- منابع عربی 505
- اسناد حقوق بشر 507
کسی که به جهت ارتکاب جرم تباه کننده حیات،مستحق کیفر و قصاص گردد.
در برداشت اسلام از حق حیات به آثار و احکامی دست می یابیم که اسناد بین المللی حقوق بشر نسبت به آن بیگانه اند.مهم ترین آثار مترتب بر حق حیات از دیدگاه اسلام عبارتند از:
1-حرمت قتل نفس محترمه
حق حیات برای هر کس-و در نتیجه تکلیف دیگران به رعایت این حق-آن قدر ارزشمند است که در قرآن کریم کشتن یک فرد،مانند سلب حیات همه انسان ها معرفی شده است: ...مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِی الْأَرْضِ فَکَأَنَّما قَتَلَ النّاسَ جَمِیعاً وَ مَنْ أَحْیاها فَکَأَنَّما أَحْیَا النّاسَ جَمِیعاً... ؛ (1)هر کس که نفسی را بدون عنوان قصاص یا فساد در روی زمین بکشد،مانند این است که همه انسان ها را کشته است و هرکس انسانی را از مرگ رهایی بخشد،چنان است که گویی همه مردم را زنده کرده است.هم چنین از کشتن انسان محترم بدون مجوز شرعی و قانونی اکیدا نهی کرده است: وَ لا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللّهُ إِلاّ بِالْحَقِّ... ؛و نفسی را که خداوند حرام کرده است،جز به حق مکشید. (2)
در وسایل الشیعه،نزدیک به چهارده حدیث درباره حرمت قتل نفس محترمه آمده است. (3)از دیدگاه اسلام معاونت بر قتل نفس،بی تفاوتی در این باره،حتی پناه دادن به قاتل نفس محترمه،حرام است. (4)
1- (1) .مائده،آیه32.
2- (2) .اسراء،آیه33.
3- (3) .شیخ حرّ عاملی،وسائل الشیعه،ج19(کتاب القصاص).
4- (4) .همان،ص483،روایات 7و 9 و 18-15.