درسنامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام صفحه 389

ثروتمند گاه وصیت می کند که همه یا نیمی از دارایی او مال سگ عزیزش باشد.این کار احمقانه است و اسلام چنین حقی برای مالک قائل نیست. (1)

خلاصه،با توجه به متون دینی،مالکیت و ثروت اندوزی در اسلام محدودیت ندارد.هر فردی در حد توان آزاد است تا فعالیت،ابتکار و خلاقیت اقتصادی خود را نشان دهد.البته این آزادی تا جایی محترم است که موجب فساد و تباهی فرد و اجتماع نگردد.به بیان دیگر،مالکیت در اسلام از نظر کمّی آزاد است،اما از نظر کیفی محدودیت دارد.اسلام مانع آزادی مالکیت نیست؛بلکه اهتمام این دین مقدس هدایت فعالیت های اقتصادی در مسیر صحیح و مبارزه با انحراف اقتصادی است.اسلام ضمن تعیین قلمرو مالکیت خصوصی،ضمانت های کافی برای حفظ توازن و عدالت در توزیع مقرر داشته است. (2)

اسلام تا حد امکان نمی خواهد مستقیماً در توزیع ثروت دخالت کند؛بلکه شیوه اسلام این است که جامعه را به گونه ای پرورش دهد که با اختیار و انتخاب خود افراد،کمبودها برطرف گردد.هرچند در مواردی که افراد یا جامعه به وظیفه خود عمل نکنند،ممکن است اجبار هم صورت بگیرد.تشریع حلال و حرام در اسلام،فعالیت های اقتصادی را به گونه ای هدایت می کند که در عین تضمین آزادی مالکیت،جامعه را از نابودی و فساد حفظ کرده و زمینه اختلاف طبقاتی را از بین می برد. (3)

حق کار و مالکیت در اعلامیه حقوق بشر اسلامی

ماده 13:کار،حقی است که باید دولت و جامعه برای هر کس که قادر به

1- (1) .بررسی اجمالی مبانی اقتصاد اسلامی،ص256.
2- (2) .اقتصاد ما،ص418.
3- (3) .علی احمدی میانجی،مالکیت خصوصی در اسلام،ص31-300.