درسنامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام صفحه 392

مطلق کار و مالکیت است.ولی در اسلام و اعلامیه حقوق بشر اسلامی،«خدا»محوریت دارد و انسان نیز یک موجود مادی نیست؛بلکه مخلوق خدا و«خلیفه الله»است.دستورات مادی و معنوی اسلام در راستای تکامل انسان به گونه ای تشریع شده است که حتی مراحل تکامل مادی او نیز به تکامل معنوی می انجامد.اثر مستقیم این رویکرد توحیدی،اعطای آزادی هدفمند در چهارچوب ارزش های معنوی و اخلاقی اسلام است.طبیعی است که کار و مالکیت نیز مطلق نخواهد بود.جنگ،انحصارطلبی،ربا،عدم توازن اجتماعی،ارتداد،اسراف و تبذیر،از موارد تحدید کننده حق مالکیت در اسلام است.

2.در رویکرد اسلامی،نیت و انگیزه کارگر مورد اهتمام است.به همین دلیل،اعلامیه حقوق بشر اسلامی اخلاص و درستکاری در کار را به صراحت بیان کرده است.نقش این صراحت در ایجاد انگیزه،تقویت وجدان کاری،خلاقیت و ابتکار و نیز تداوم فعالیت کارگر بسیار برجسته می نماید.اما اعلامیه جهانی حقوق بشر درباره آن ساکت است.

3.اعلامیه حقوق بشر اسلامی بر مشروعیت کسب و حق مالکیت از راه های شرعی تصریح دارد.اعلامیه جهانی حقوق بشر،این گونه محدودیت ها را برنمی تابد.

4.اعلامیه حقوق بشر اسلامی،در صورت سلب مالکیت،پرداخت غرامت فوری و عادلانه را به صراحت مورد تأکید قرار داده است.اما اعلامیه جهانی حقوق بشر نسبت به آن ساکت است.

خلاصه

رابطه کار با مالکیت،امری فطری است.شناسایی حق کار و مالکیت به عنوان حقوق اقتصادی و اجتماعی هر انسان،تجلی تمایل فطری بشر است.تأمین این