درسنامه حقوق بشر از دیدگاه اسلام صفحه 57

از دولت اشاره نشده است.با این وجود،این تعریف نیز عام است؛زیرا حمایتی بودن اختصاص به حقوق بشر ندارد؛چنان که فلسفه تشریع قوانین،به ویژه قانون اساسی نیز حمایت از حقوق افراد در برابر اقتدار دولت است.

4-تعریف اعلامیه جهانی از حقوق بشر

«حقوق بشر مجموعه اصول و قواعد کلی است که به مثابه حقوق مدنی جهانی،برای تضمین صلح و امنیت جهانی و حقوق اساسی بشر،لازم و ضروری است». (1)

هرچند تمام صفات مطرح شده در این تعریف مورد تأیید است،اما نمی تواند ویژه حقوق بشر باشد؛چون قوانین عادی نیز در راستای تأمین اهداف نام برده وضع می گردند؛یعنی تعریف جامع و مانع نیست.

5-تعریف حقوق بشر در رویکرد دینی

«حقوق بشر مجموعه ای از اصول برخواسته از فطرت انسان است که با دو ویژگی در زندگی او ظاهر گردیده است:نخست،نیازهای درون ذاتی و دوم،استعدادهای بی کران رشد و تعالی.ترکیبی از این دو عنصر که شاخص اصلی فطرت انسان است،مجموعه ای از اصول و مقررات کلی را ایجاب می کند که از آن به حقوق بشر تعبیر می شود».

هرچند این تعریف تلفیقی از چند تعریف پیشین است،لکن برخاسته از نگاه خاصی است که اسلام نسبت به انسان دارد و او را دارای فطرتی پاک و مستعد رشد و تعالی و بستر مناسبی برای تولد حقوق شایسته انسان می داند. (2)در این تعریف حقوق