شبهات روزآمد صفحه 365

*شبهه

8 - با توجه به آیه (وَإِنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ عَظیم) چگونه می توان آیه عبس و تولی را در مورد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله دانست ؟

-1

*توضیح

در مورد آیات (عَبَسَ وَ تَوَلّی أَنْ جاءَهُ الْأَعْمی)2 ؛ «چهره درهم کشید و روی برتافت، * (بخاطر) اینکه نابینا به سراغ او آمد» و اینکه شخصی که با دیدن نابینا چهره درهم کشیده و عبوس شده چه کسی بوده بین مفسرین اختلاف است. اکثر علمای اهل سنت معتقدند(2) این آیات در مورد نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله می باشد و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بوده که با دیدن نابینا عبوس شده و شان نزولی را برای این آیات مطرح می نمایند که در ادامه خواهد آمد اما اغلب علما و مفسرین شیعه(3) بر این عقیده هستند که شخصی که با دیدن نابینا چهره در هم کشیده نبی اکرم صلی الله علیه و آله نبوده است بلکه یکی از بنی امیه می باشد و برای این آیات شان نزول دیگری را مطرح می نمایند که آن هم در ادامه خواهد آمد.

شان نزول اول آیات

مشهور در میان مفسران عامه و خاصه این است که: عده ای از سران قریش مانند عتبه بن ربیعه، ابو جهل، عباس بن عبد المطلب، و جمعی دیگر، خدمت پیامبر صلی الله علیه و آله بودند و پیامبر مشغول تبلیغ و دعوت آن ها به سوی اسلام بود و امید داشت که این سخنان در دل آن ها مؤثر شود در این میان «عبد اللَّه بن ام مکتوم»

1- (1) قلم/ 4، «و مسلماً تو بر شیوه ی (اخلاقی) بزرگوارانه ای هستی».
2- (3) تفسیر طبری، ج 7، ص 1988، تفسیر الجلالین، ج 1، ص 588.
3- (4) تفسیر نمونه، ج 26، ص 124 و المیزان، ج 20، ص 200.