چشم پزشکی در دوره اسلامی صفحه 57

الدین و الدوله فی اثبات نبوه النبی محمد(ص)، در این کتاب، ابن ربن حقانیت دین اسلام و برتری آن را بر ادیان دیگر مورد بررسی قرار داده و اطلاعاتی درباره ادیان هند و فرق گوناگون اسلام و مسیحیت و غیره در 10 باب آورده است. کتاب مذکور در 1922م توسط مینگانا(1)

به انگلیسی ترجمه شده. متن اصلی آن نیز توسط همو به چاپ رسیده، سپس عادل نویهض برای بار دوم متن آن را در 1393ق/1973م در بیروت منتشر کرده است.

تحفه الملوک؛ کتاب فی الامثال و الادب علی مذاهب الفرس و الروم و العرب. انتساب این اثر را به ابن ربن با اختلافی که در ضبط نام ها هست باید با احتیاط تلقی کرد؛ کتاب منافع الاطعمه و الاشربه و العقاقیر؛ کتاب عرفان الحیوه یا ارفاق الحیاه؛ کتاب فی ترتیب الاغذیه؛ کتاب فی الحجامه؛ حفظ الصحه، نسخه خطی این کتاب در کتابخانه بودلیان اکسفورد محفوظ است؛ کتاب الرد علی اصناف الناصری که مؤلف در کتاب الدین و الدوله از آن نام برده است.(2)

ابن بختیشوع

(درگذشت 209ق)، طبیب و مترجم در سده 3ق.

یوحنا (یحیی) بن بختیشوع (درگذشت حدوداً 290ق/903م) از مترجمان مشهور و کارآمد آثار طبی یونانی و سریانی به عربی است. نیز در جندیشاپور به طبابت و تدریس طب اشتغال داشته است. نقش او در انتقال دانش چشم پزشکی از جندیشاپور در خوزستان ایران به مراکز علمی - طبی مسلمانان در بغداد بینظیر بوده است. چند اثر در زمینه پزشکی از او باقی مانده است.(3)

خلف الطولونی

(درگذشت 302ق)، چشم طبیب مشهور مصری در سده 4ق.

ابوعلی خلف طولونی از اطباء حاذق و مشهور مصر در سده چهارم قمری است. تاریخ تولد او دقیقاً معلوم نیست ولی در سال 302ق/914م زنده بوده است.

1- . Mingana
2- . دائرهالمعارف بزرگ اسلامی، ج3، ص 545-546.
3- . الاعلام، زرکلی، ج8، ص 209 - 210.