ساز و کار بانکداری اسلامی صفحه 32

به طور نمونه،علی رغم این که پرداخت سود علی الحساب در نظام بانکی اسلامی با ضوابط شرعی و اهداف سیستمی بانک داری اسلامی سازگار است،این سازوکار در عمل مشکلاتی را ایجاد نموده است.با توجه به تعدد حساب های سرمایه گذاری و مشکلات محاسباتی سود در الگوی وکالتی،سود علی الحساب در عمل کارکرد سود قطعی را در نظام بانک داری اسلامی پیدا کرده است.

مقایسه دو رویکرد تطبیق پذیری فقهی و سیستمی

برای مقایسه دو رویکرد تطبیق پذیری فقهی و سیستمی در ارزیابی سازوکار بانک داری اسلامی توجه به مراحل ارزیابی در هریک از این دو روش مناسب است.همان گونه که گفته شد،روش ارزیابی سیستمی شامل مراحل زیر است:

مرحله یکم.موضوع شناسی تطبیقی: تحلیل زمینه های شکل گیری و چگونگی کارکرد سازوکار در نظام بانکی ربوی و اسلامی؛

مرحله دوم.بررسی فقهی: بررسی میزان سازگاری با قواعد و ضوابط فقهی،از جمله عدم ربا و رعایت شرایط قراردادها؛

مرحله سوم.مقبولیت سیستمی: بررسی میزان سازگاری با اهداف و اصول حاکم بر تأمین مالی اسلامی،از جمله ریسک پذیری سرمایه،پیوستگی بازار مالی و حقیقی،محدودیت سفته بازی و عدالت توزیعی؛

مرحله چهارم.تطبیق پذیری در اجرا: تحلیل تطابق عملی با ساختار طراحی شده،کارایی عملیاتی.

در رویکرد ارزیابی تطبیق پذیری فقهی،فرایند ارزیابی سازوکار بانک داری اسلامی به طور عمده شامل مراحل موضوع شناسی و بررسی فقهی است.در این شیوه مقبولیت سیستمی سازوکارها و میزان موفقیت آنها در عمل چندان مورد