- سخن مجمع 1
- مقدّمه 4
- پیشگفتار 12
- اشاره 12
- الف: روزه مسافر از دیدگاه قرآن 13
- ب: روزه مسافر از دیدگاه سنّت نبوی 17
- اشاره 19
- دلیل اوّل: 19
- بررسی نظریّۀ قایلین به جواز روزۀ مسافر 19
- نقد استنباط قرآنی: 23
- دلیل دوّم: 27
- اشاره 27
- نقد دلایل حدیثی 32
- دلیل نظریّۀ وجوب افطار در سفر 46
- بررسی و نقد تأویلهای اهل سنّت 59
- چکیدۀ بحث 72
الف: روزه مسافر از دیدگاه قرآن
پیش از آن که مسألۀ «روزۀ مسافر» را از نظر حدیث و فقه مورد بررسی قرار دهیم، لازم است که نظر قرآن و آیات شریفش را در این مورد بدانیم. قرآن کریم در این مورد می فرماید:
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَی الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ * أَیَّامًا مَّعْدُودَاتٍ فَمَن کَانَ مِنکُم مَّرِیضًا أَوْ عَلَی سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِّنْ أَیَّامٍ أُخَرَ وَعَلَی الَّذِینَ یُطِیقُونَهُ فِدْیَهٌ طَعَامُ مِسْکِینٍ فَمَن تَطَوَّعَ خَیْرًا فَهُوَ خَیْرٌ لَّهُ وَأَن تَصُومُواْ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ * شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ هُدًی لِّلنَّاسِ وَبَیِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَی وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ وَمَن کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَی سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِّنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُرِیدُ اللّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَلاَ یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْرَ وَلِتُکْمِلُواْ الْعِدَّهَ وَلِتُکَبِّرُواْ اللّهَ عَلَی مَا هَدَاکُمْ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ . (1)
«ای کسانی که ایمان آورده اید! روزه بر شما نوشته شده؛ همچنان که بر کسانی که پیش از شما بودند، مقرّر شده بود تا خود را (از عذاب) حفظ کنید. تعدادی از روزها را (باید روزه بدارید) و هر کسی از شما بیمار، یا مسافر باشد، تعدادی از روزهای دیگر را (روزه بدارد) و بر
1- (1) - بقره (2): 185 - 183.