- سخن مجمع 1
- مقدّمه 4
- پیشگفتار 12
- اشاره 12
- الف: روزه مسافر از دیدگاه قرآن 13
- ب: روزه مسافر از دیدگاه سنّت نبوی 17
- دلیل اوّل: 19
- بررسی نظریّۀ قایلین به جواز روزۀ مسافر 19
- اشاره 19
- نقد استنباط قرآنی: 23
- دلیل دوّم: 27
- اشاره 27
- نقد دلایل حدیثی 32
- دلیل نظریّۀ وجوب افطار در سفر 46
- بررسی و نقد تأویلهای اهل سنّت 59
- چکیدۀ بحث 72
و لذا ناچار شده اند ادلّه ای را که با این احادیث در تعارض هستند، به تأویل ببرند و در مورد آیۀ صوم گفته اند که در آن آیه کلمه ای مقدّر محذوف است و اصل آن عبارت است از: فمَن کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَی سَفَرٍ- فأفطر- فَعِدَّهٌ مِّنْ أَیَّامٍ أُخَرَ ولذا کلمۀ «فأفطر» را در آیه محذوف دانسته اند.
و در مورد احادیثی که با این احادیث در تعارض هستند، گفته اند:
«آنها بر موردی حمل می شوند که با روزه گرفتن، ضرری متوجّه کسی گردد». (1)
نقد استنباط قرآنی:
اوّلاً: آن تأویلی که بدان استناد جسته اند، باید بر طبق ضوابط صورت بگیرد. با این تأویلات بی پایه، دین در معرض خطر تحریف قرار گرفته و حقایق و نشانه های دین، چنان نابود می شود که آمادگی برای پذیرش معانی متضاد و متعدّد را، پس بهتر این است که بگوییم: اصل، عدم تأویل است و جز با قرینه های لازم که دلالت بر تأویل داشته باشند، نمی توان تأویل را پذیرفت.
ثانیاً: اگر به آیۀ صوم مراجعه کنیم، می بینیم که از هر گونه تأویلی بی نیاز است و دلیلی هم نداریم که دلالت بر حذفی داشته
1- (1) - المجموع: 6/ 265.