- سخن مجمع 1
- مقدّمه 4
- اشاره 12
- پیشگفتار 12
- الف: روزه مسافر از دیدگاه قرآن 13
- ب: روزه مسافر از دیدگاه سنّت نبوی 17
- دلیل اوّل: 19
- بررسی نظریّۀ قایلین به جواز روزۀ مسافر 19
- اشاره 19
- نقد استنباط قرآنی: 23
- دلیل دوّم: 27
- اشاره 27
- نقد دلایل حدیثی 32
- دلیل نظریّۀ وجوب افطار در سفر 46
- بررسی و نقد تأویلهای اهل سنّت 59
- چکیدۀ بحث 72
به این احتجاج هم پاسخ داده می شود که: [این حدیث] مورد اختلاف است؛ همچنان که ابن ابی حاتم می گوید وبر فرض این که صحّت آن را بپذیریم، برداشتن، مسلتزم این نیست که روزه در سفر صحیح نباشد و همین محلّ بحث است». (1)
بررسی و نقد تأویلهای اهل سنّت
1- در مورد کلام ابن عبّاس به این قسمت از حدیث ایشان استناد می شود که می گوید:
«رسول خدا(صلی الله علیه و آله) در سال فتح (مکّه) در ماه رمضان خارج شد، روزه بودند تا به الکدید رسیدند و آنگاه افطار کردند». (2)
این قسمت از حدیث به روشنی دلالت می کند که روزۀ ماه رمضان در سفر صحیح نیست. و امّا این که می گویند: «چیزی بر کلامش افزوده» کلام زهری باشد، یا غیر او در استدلال مؤثّر نیست.
و از نظر جمهور علمای اهل سنّت هم ثابت شده است که سنّت لاحقۀ نبوی، سنّت سابقۀ نبوی را نسخ می کند، همان گونه که در قرآن نسخ هست، پس اگر پیامبر در سال فتح (مکّه) در ماه رمضان خارج شده و روزه رمضان را افطار کرده پس این امر نشان می دهد که روزه
1- (1) - نیل الاوطار: 4/ 225- 224، چاپ دار الکتب العلمیه.
2- (2) - صحیح بخاری: 5/ 90، چاپ دار الفکر؛ صحیح مسلم: 3/ 140، چاپ دار الفکر.