بانکداری از نگاه اسلام : بررسی احکام شرعی سهام، اوراق و قراردادهای گونه گون رایج در بازارهای بورس صفحه 11
- مقدمه مترجم 1
- نگاهی به اندیشه اقتصادی آیت الله فیاض 1
- آزادی فعالیت اقتصادی در چارچوب شرع 2
- اقتصاد اسلامی مبتنی بر عدالت اجتماعی 4
- نظارت دولت اسلامی بر بنگاه های اقتصادی 5
- تأثیر باور به معاد بر اقتصاد 7
- نگاه متفاوت اسلام به مال و ثروت 8
- توجه به ارزش ها در نظام اقتصادی اسلام 8
- جهان بینی اسلامی و دگرگونی در خواسته های انسان 8
- مروری بر تاریخچه، کارکرد، تکامل و مشکلات بانکداری رایج 9
- بانک الکترونیکی 11
- مشکلات فراروی بانکداری در کشورهای اسلامی 12
- نیم نگاهی به کتاب احکام البنوک 13
- مقدمه اول: تعیین دایره موضوع حرمت قرض ربوی در بانک 17
- اشاره 17
- الف) طبیعت شغلی 17
- اشاره 17
- اشاره 18
- نمونه هایی از خدمات غیر ربوی بانک ها 18
- اعتبارات بانکی 18
- ب) شرایط جدید کار بانکی 18
- دستگاه خودپرداز 19
- خرید و فروش ارزهای خارجی 19
- خرید و فروش سهام داخلی و بین المللی 19
- ضمانت نامه 19
- دستگاه کارت خوان 19
- ج) بانک هایی با عناوین دیگر 20
- د) نیاز ما به بانکداری اسلامی 21
- ه -) شرایط کاریابی در منطقه ما 23
- و) ارتباط دور با ربا 24
- ز) امور بانکی دیگر 25
- اشاره 25
- جمع بندی پرسش ها 25
- اول 26
- دوم 28
- سوم 32
- چهارم: حل مشکل ربا در اسلام 34
- مقدمه دوم 36
- نگاهی گذرا به احکام بانک ها در پرتو بررسی فقه اسلامی 45
- جای گزین اول - عقد مضاربه 47
- اشاره 47
- مسئله «تجاره عن تراض» 55
- تقسیم سود 57
- تقسیم سود بین مالک (صاحب سرمایه) و عامل (صاحب کار) در عقد مضاربه 57
- نتیجه گیری 74
- 1 - سامان دهی بدهی های راکد 76
- وصول مبلغ چک ها 80
- اشاره 93
- حواله دادن به غیر بستانکار 96
- اشاره 97
- سفته های صوری 101
- پذیرش اسناد بازرگانی از سوی بانک 109
- کفالت یا ضمانت نامه بانکی سه طرف دارد: 111
- مراجعه بانک به پیمان کار 118
- کارمزد ضمانت نامه 118
- اشاره 122
- حالت اول 127
- حالت دوم 129
- حالت سوم 131
- حالت چهارم 132
- حالت پنجم 139
- حالت ششم 140
- حالت هفتم 141
- حالت هشتم 141
- اشاره 143
- دریافت کارمزد در صورت موجودی داشتن مشتری در بانک 143
- دریافت کارمزد در صورت موجودی نداشتن مشتری در بانک 144
- انواع سپرده های بانکی 162
- اشاره 169
- کارت اعتباری به سه طرف وابسته است: 169
- نوع اول: کارت اعتباری نقدی یا بدهکار DEBIT C D 171
- نوع دوم - کارت اعتباری معمولی CREDIT C D 171
- نوع سوم - کارت اعتباری قرضی 172
- اشاره 174
- 1- رابطه بین صادرکننده کارت اعتباری و دارنده آن 174
- صورت اول: ضمانت قراردادی 174
- صورت دوم: قبول حواله 174
- 2- رابطه بین دارنده کارت و فروشنده 176
- اشاره 177
- 3- رابطه بین فروشنده و صادرکننده کارت 177
- نتیجه مباحث مربوط به کارت های اعتباری 186
- تعریف سهام 189
- شرکت سهامی 189
- انواع شرکت سهامی 190
- نوع اول - شرکت سهامی حلال 190
- دیدگاه شرعی درباره مشارکت در شرکت های سهامی 190
- نوع سوم - شرکت سهامی حلال بدون تقیّد به حلال 190
- نوع دوم - شرکت سهامی حرام یا مخلوط به حرام 190
- جمع بندی 195
- بازار نامنظم (فرابورس) 197
- بازار منظم (بورس) 197
- اشاره 197
- روش اول - معامله به صورت عاجل 200
- اشاره 200
- روش دوم - معامله به صورت پیش فروش 200
- معامله سهام در نوع اول از شرکت های سهامی 200
- روش سوم - معامله به صورت نسیه 201
- روش چهارم - معامله به صورت مؤجل 201
- روش ششم - خرید و فروش به صورت پرداخت تمام یا بخشی از قیمت 203
- روش پنجم - تفاوت قیمت در صورت خرید نقدی و نسیه ای 203
- روش هفتم - فروش استقراضی 205
- روش هشتم - فروش بلندمدت 207
- روش نهم - فروش قبل از قبض 207
- معامله سهام در نوع دوم از شرکت های سهامی 209
- معامله سهام در نوع سوم از شرکت های سهامی 210
- حکم شرعی سهیم شدن در این شرکت ها 216
- اشاره 216
- حکم داد و ستد با سهام این شرکت ها به عنوان کالا از نگاه شرعی 219
- شباهت ها اوراق قرضه و سهام 223
- تعریف اوراق قرضه 223
- تفاوت های اوراق قرضه و سهام 223
- اوراق قرضه و انواع آن 223
- خرید و فروش اوراق قرضه 224
- اشاره 226
- خلاصه مطلب 226
- الف) در اوراق حکومتی 227
- ج) در اوراق قرضه (مضاربه) 228
- ب) در اوراق شرکت های خصوصی 228
- 2 - پول های رایج (اسکناس ها) 230
- 1 - پول های طلا و نقره 230
- 3 - کالا 232
- 4 - غلّه (طعام) 234
- اشاره 241
- شرط های صحت قرارداد اختیار 243
- اشاره 246
- حکم شرعی خرید اختیار ارز خارجی 246
- اشاره 248
- احکام فقهی قراردادهای آتی 251
- خلاصه بحث 256
- 1 - ربا 257
- 2 - وام ها و سپرده ها 258
- اشاره 258
- 3 - سپرده های بانکی 259
- توضیح چند مورد 259
- اشاره 259
- پرسش 2: این نیت دربردارنده چه معنایی است ؟ 260
- پرسش 1: آیا برای مسلمان جایز است که به عنوان سپرده گذار از بانکی که صاحبش مسلمان نیست، ربا بگیرد؟ 260
- پرسش 3: اگر صاحب بانک مسلمان باشد و بانک خصوصی باشد نه دولتی و نه نیمه خصوصی (مشترک بین خصوصی و دولتی)، آیا جایز است سپرده گذار سود پولش را بدون شرط بگیرد؟ 261
- پرسش 5: آیا ممکن است نیت استنقاذ را تشریح کنید؟ 261
- پرسش 4: آیا مسلمان مجاز است از بانک های غیر اسلامی وام بگیرد و آن گاه برای وام و قرضی که گرفته است، به بانک سود پرداخت کند؟ 261
- 4 - قرض (وام) های بانکی 261
- اشاره 261
- پرسش 6: اگر شخصی مالی را با هدف سرمایه گذاری از بانک های غیر اسلامی به نیت استنقاذ بگیرد و نه به نیت قرض، حکمش چیست ؟ آیا جایز است در حالی که ضرورتی ندارد آن قرض را به نیت استنقاذ دریافت کند؟ 262
- 5 - اوراق قرضه 262
- پرسش 7: اگر صاحب بانک مسلمان باشد و ما نتوانیم آن مال را به عنوان استنقاذ دریافت کنیم، چاره ای وجود دارد؟ 262
- 6 - سهام 266
- اشاره 266
- درآمدهای توزیع شده 270
- انواع سهام 271
- 7 - شاخص ها 272
- اشاره 273
- قراردادهای آتی 273
- 8 - قراردادهای مشتق 273
- نوع اول - پوشش ریسک سرمایه گذاری 274
- کارکرد قراردادهای آتی در انواع قراردادها 274
- نوع سوم - بازارساز 275
- اشاره 275
- نوع دوم - سرمایه گذار (مضارب) یا معامله گر حرفه ای 275
- تحویل پول یا کالا 277
- قراردادهای مالی آتی و قراردادهای مالی اختیار معامله 278
- اشاره 280
- انواع مبادله 280
- 9 - مبادلات 280
- نوع اول - مبادله سهام 280
- نوع دوم - مبادله ربوی 282
- انواع ربا 283
- نوع اول - ربای ثابت 283
- اشاره 283
- نوع دوم - ربای متغیر 283
- نوع سوم - پیش فروش اعتباری 284
- وانیلی 286
- 10 - قراردادهای اختیار معامله 286
- اشاره 286
- سرمایه گذار 288
- مضارب (بورس بازان) 290
- بازارساز 291
- قراردادهای اختیار مرکب، مشتقات مرکب و تحولات جدید 292
- اشاره 292
- الف) قراردادهای اختیار باینری یا دودیی 292
- ب) قراردادهای اختیارات سپتوم یا حاجزی 293
- ه -) حساسیت مبادله 296
- 11 - بانک های اسلامی 300
- 12 - کار در بانک ها 301
بانک ونیز) بیش تر برای وام دادن به عموم ایجاد می شدند و برخی نیز مثل بانک آمستردام فقط سپرده می پذیرفتند.
بانک، سرمایه ها را بر اساس قواعد از پیش توافق شده و با مدیریت اعضای هیئت مدیره بانک سرمایه گذاری می کند. البته این مدیریت در سود و زیان سرمایه گذاری شریک است. تفاوت آشکار بانک های موجود با بانک های اسلامی در زمینه فعالیت های بانکداری، اعمال بهره های ثابت در قبال دریافت وثیقه و دریافت بهره ثابت از سپرده گذار بدون اعتنا به سود و زیان پروژه است. خسارت ها و جریمه های کارت های اعتباری، خواه مربوط به یک شرکت باشد یا بانک در کنار اعمال بهره های گزاف، باعث می شود سپرده گذاران هزینه بسیار زیادی بپردازند. این در حالی است که در اسلام بر مشارکت با حفظ برابری شرایط و توجه به اشتراک در سود و زیان تأکید شده است.
بانک الکترونیکی
زمان شروع پرداخت الکترونیکی در دنیا به سال 1918 برمی گردد؛ یعنی هنگامی که بانک های فدرال رزرو آمریکا پول را از طریق تلگراف انتقال می داد. کارشناسان دانشگاهی برای فراهم کردن زمینه به اشتراک گذاری داده ها، اینترنت را در سال 1970 توسعه دادند. تا سال 1993، محبوبیت اینترنت نزد عموم مردم به ویژه تاجرانی افزایش یافت که خواهان افزایش مشتریان خود بودند. عواملی که بانکداران را به سمت اینترنت متوجه ساخت، عبارت بود از: روبه رو شدن با مبالغ هنگفت، سهولت، سرعت، گسترش خدمات رسانی بانکی به مشتریان و رقابت بین