فرهنگ تعلیم و تربیت اسلامی صفحه 165

ای انسان! اگر با تفکّر در خویش، معرفت به نفس حاصل نمایی، به این مطلب واقف خواهی گشت که تو نیز برای این جهان آفریده نشده ای و کمال تو در تعلّق تو به این جهان نیست؛ بلکه برای رسیدن به لقای خداوند و عالم آخرت آفریده شده ای و همان گونه که وجود تکوینی تو وابسته به«اللّه» تبارک و تعالی است، باید وجود تشریعی خود را نیز وابسته به او گردانی تا تو نیز معتقد به عالم دیگر گردی، و از مردمی نباشی که چون معرفت نفس ندارند و غافل از خویشتن خویش هستند به لقای پروردگار و جهان دیگر کافر می گردند.

اینک با توجّه به مطالب مزبور، معرفت نفس - چه پی بردن به فقر ذاتی باشد و چه پی بردن به چگونگی حق بودنش - به این معناست که انسان باید وابسته به«اللّه» تبارک و تعالی باشد و همان گونه که موجودات، به طور تکوینی در طریق محبت او حرکت می کنند و او را تسبیح و تقدیس می کنند، انسان نیز با تمام وجود در طریق محبّت او حرکت نموده و به تقدیس و تسبیح او بپردازد.

طریق اصلاح نفس

راه یافتن به این معرفت، چگونه و از چه راهی میسّر است؟ در جستجوی طریق معرفت، باید به سراغ کسانی برویم که آن راه را پیموده و به مقصد رسیده اند؛ با آنان همنشین شده و راهنمایی های لازم را از آنها بگیریم؛ شاید با عمل به آن، ما نیز - تا حدّ توان به آن جایی که آنها راه یافته اند، راه یابیم.

آری! دست نیاز خویش را به سوی اهل بیت عصمت و طهارت، ائمۀ معصومین علیهم السّلام دراز می کنیم، تا با گفتارشان، عملشان و تقریرشان، راه اصلاح را به روی ما باز کنند.

تنها راه پیداکردن به علم حضوری و رسیدن به مقام قرب الهی و خود را در محضر خداوند متعال دیدن، اصلاح نفس است. انسانی که با اصلاح نفسش در محضر حق قرار گیرد، در واقع از دنائت و پستی، به شرف و بزرگواری هجرت کرده است.

حضرت علی علیه السّلام می فرماید: «قلوب العباد الطّاهره مواضع نظر اللّه سبحانه