فرهنگ تعلیم و تربیت اسلامی صفحه 224

تعریف سیاست

«سیاست» در لغت به معنای«حسن تدبیر و کاردانی» آمده است؛ انسان سایس یعنی کاردان، مصلحت اندیش. و نیز سیاست به معنای حکومتداری، به تدبیر امور مردم پرداختن هم آمده است(1).

سیاست در اصطلاح، «نوعی تدبیر است که هرشخصی را به آنچه استحقاق دارد قانع کرده و او را به حق خویش برساند، و دست تعدّی و تصرّف را از حقوق دیگران کوتاه کند و به جهت تعاون در امور مملکت و اجتماع، هرشخصی را به شغلی که در شأن اوست مشغول نماید(2)».

سیاست اگر از روی پارسایی و تقوا باشد و براساس امر و نهی الهی انجام گیرد، سیاست الهی است و اگر محرّک در سیاست غیر از این باشد نام آن محرّک، بر آن گذاشته خواهد شد. روی این لحاظ، سیاست را به اقسام و انواع مختلف تقسیم کرده اند. در سیاست الهی، غرض، رساندن مردم به سعادت و همچنین به فعلیت رساندن نیروهای انسانی در جهت حق است ولی در سیاستهای غیر الهی، منظور، رسیدن به آن چیزی است که شخص یا اشخاص سایس، آن را هدف می پندارند.

هدف در سیاست اسلامی(الهی)

خداوند متعال موجودات را آفرید و آنها را در راه محبّت خویش برانگیخت(3) ، و

1- (1) . فرهنگ معین
2- (2) . اخلاق ناصری، ص 210
3- (3) . از دعای اول صحیفۀ سجّادیه