فرهنگ تعلیم و تربیت اسلامی صفحه 75

1 - مسأله رشد باید با توجه به ابعاد گوناگون انسان در نظر گرفته شود.

2 - در هرمرحله از رشد باید انتظارات در حد توانایی جسمی، عاطفی و... فرد باشد.

3 - رشد روانی و عقلی، کمتر پابپای رشد جسمی به پیش می رود. در بعضی، رشد جسمی، و در برخی رشد عقلی ظهور بیشتری دارد.

4 - هریک از مراحل رشد نقش عمده و سازنده ای را در مراحل بعدی ایفا می کند.

دورانهای رشد عبارتند از:

1 - دوران جنینی

2 - دوران کودکی(از شیرخوارگی تا 7 سالگی)

3 - دوران طفولیت(از 7 سالگی تا 14 سالگی)

4 - دورۀ نوجوانی(از 14 سالگی تا 21 سالگی)

5 - دورۀ جوانی(از 21 سالگی...)

لازم به تذکر است که تقسیم بندی دورانهای رشد براساس بعضی از روایات صورت گرفته است، و در حدّ گنجایش این مقال مورد بررسی قرار می گیرد.

دوران جنینی

در مبحث«تعلیم و تربیت و وراثت» تا اندازه ای راجع به دورۀ جنینی و مسؤولیت پدر و مادر مطالبی را بیان داشتیم و به آنچه در آن جا گفته شد، اکتفا می کنیم و اینک به بحث از دوّمین و سوّمین دورۀ رشد می پردازیم.

دورۀ کودکی(از شیرخوارگی تا 7 سالگی)

هرانسانی نیازمندی و وابستگی جسمی خویش را به طبیعت و موادی که در آن وجود دارد، بخوبی احساس می کند. بنیان حیات مادی او مرهون آب و هوا و غذاهایی است که از طبیعت می گیرد.

نوزاد انسان تا مدتی نمی تواند به طور مستقیم از موادی که بزرگسالان از آن تغذیه می کنند، مانند: میوه، نان و غیره استفاده کند و برای بقا باید از شیر مادر تغذیه نماید.