اصلاح الگوی مصرف از نگاه اسلام صفحه 116

3- ، تمیمی آمدی، عبد الواحد، غررالحکم، ص292.

4- . نهج البلاغه، حکمت 126.

«صُم وأفطر وقُم ونُم، فإنّ لجسدک علیک حقّاً وإنّ لعینک علیک حقاً وإنّ لزوجک علیک حقّاً...:(1) «[برخی از روزها را] روزه بگیر و [برخی را] خیر، [پاسی از شب را به عبادت] برخیز و[پاسی را] بخواب، چرا که جسم تو بر تو حقی دارد، و چشم تو بر تو حقی دارد، و همسرت بر تو حقی دارد...»

امام سجاد علیه السلام فرمود:

«أرْضاکم عند الله اسبغکم علی عیاله:(2) خشنودترین شما نزد خداوند، کسی است که خانواده خود را بیشتر در رفاه قرار دهد.»

امام رضا علیه السلام فرمود:

«صاحبُ النعمهِ یجب علیه التوسعهُ علی عیاله:(3) بر کسی که از نعمت برخوردار است، واجب است برای خانواده­اش گشاده دستی نماید.»

3. آثار و پی­آمدها

تفریط در مصرف، می­تواند پی­آمدهای ناگواری بر جسم و جان آدمی بر جای نهد و انجام وظایف، تعهدات کاری و فعالیت های معنوی و حتّی روابط اجتماعی را آسیب رساند.

برای نمونه، مصرف کم­تر از حدّ مطلوبِ مواد غذایی، میوه­ و سبزی، موجب سوء تغذیه، ضعف و بیماری­هایی می­شود که ممکن است سال­ها بعدْ آشکار گردد. پوشاک نامناسب، موجب بیماری یا خدشه­دار شدن آبرو وعزتّ فرد در جامعه می گردد. استفاده نکردن زن از لوازم آرایشی و زیبایی برای شوهر خود، زمینه بی میلی همسر و سرد شدن روابط را فراهم می­آورد. در اختیار داشتن مسکن کوچک و نامناسب، ضمن آن که زندگی را دشوار می­کند و فرصت مطالعه، عبادت و استراحت را از افراد در اتاق­های

1- . بخاری، محمّد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ج2، ص245و ج6، ص152؛ نسائی، احمد بن شعیب، سنن نسائی، ج47، ص211؛ متقی هندی، کنز العمال، ج3، ص32. نیز نک: علاّمه مجلسی، بحار الأنوار، ج67، ص128.
2- . شیخ کلینی، الکافی، ج4، ص11.
3- . همان.