اصلاح الگوی مصرف از نگاه اسلام صفحه 306

11. پس انداز و سرمایه گذاری

اشاره

از جمله موارد تخصیص درآمد، پس انداز بخشی از درآمد برای مواقع نیاز و حوادث غیر قابل پیش بینی و نیز سرمایه گذاری برای آینده است که در روایات بدان تأکید شده است. چه، این کار، آرامش امروز و آسایش فردا را در پی دارد. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:

«إنّ النفسَ إذا احرزت قوت نفسه استقرت:(1) آدمی هر گاه نیازمندی های زندگی اش فراهم باشد، روانش آسایش می یابد.»

بدین جهت، در سیره برخی امامان معصوم و اصحاب پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آمده است که در آغاز سال، مواد غذایی به مقدار نیاز خود و خانواده شان ذخیره می نمودند.(2)

نیک روشن است که در این مهم، بایستی به حدّ نیاز و متعارف بسنده گردد تا به حرص و آزمندی نینجامد.

از سوی دیگر، از آموزه های مهم اقتصادی اسلام، لزوم نگهداری، اصلاح و بهره برداری صحیح از سرمایه های مادّی به سود فرد و جامعه است. در اهمیت این موضوع، روایات متعددی نقل شده که آن را جزء ایمان و عامل توانگری و بی نیازی شمرده است.(3)

این مهم، شیوه ها و مصادیق گوناگونی دارد که در آموزه های دینی به آن اشاره شده است، از جمله:

الف) ممنوعیت راکدگذاری سرمایه

از دیدگاه اسلام، مال، وسیله تأمین نیازمندی ها و عامل قوام جامعه(4) است و گنجینه

1- . شیخ کلینی، الکافی، ج5، ص89.
2- . نک: همان، صص68 و 89. نیز در این باره نک: یوسف(12)، آیات47- 48.
3- . شیخ کلینی، الکافی، ج5، ص87- 88.
4- . نک: نساء(4)، آیه 5.