اصلاح الگوی مصرف از نگاه اسلام صفحه 326

چهار. اسراف در لباس

لباس، وسیله حفظ و مایه زینت و آراستگی است.(1) با این حال، در آموزه های دینی بر میانه روی در استفاده از آن، تأکید شده و تجاوز از آن، اسراف دانسته شده است.(2)

تردید نیست که حس تنوع طلبی و تمایل به شیک پوشی، آراستگی ظاهری و زیبایی، از امور غریزی آدمی است و در آموزه­های اسلامی نیز، مورد تأیید بلکه تشویق قرار گرفته است. برای نمونه امام صادق علیه السلام فرمود:

«بر تو باد که خویشتن را به بهترین شکل بیارایی...»(3)

لیک آن چه مذموم است، پوشیدن لباس­های گران قیمت به قصد خودنمایی و جلب توجه، افراط در تنوع طلبی به شکل مدپرستی و استفاده از پوشش های تحریک کننده ای است که با هدف پوشش، منافات دارد. نیک روشن است که این گونه رفتارها، افزون بر هدر دادن منابع و سرمایه­ها، وقت و انرژی فراوانی را نیز بیهوده از فرد می­ستاند و خود، عامل ترویج بیشتر آنها می­گردد آن­سآن که در سطح ملی، خسارات جبران ناپذیری را بر جامعه و توسعه و پیشرفت آن وارد می­سازد.

اسراف در لباس، گاه به چگونگی استفاده از آن نیز برمی گردد. شخصی گوید به امام صادق علیه السلام گفتم:

«آیا مؤمن می تواند ده پیراهن داشته باشد؟ فرمود: بله. گفتم: بیست عدد چطور؟ فرمود: بله. گفتم: سی تا؟ فرمود: بله، این، اسراف نیست، اسراف آن است که لباس بیرونت را لباس خانه قرار دهی.»(4)

روشن است که تعدّد لباس، مایه دوام بیشتر آن می گردد ولی استفاده نابجا از آن، نوعی اتلاف و مصداق اسراف می باشد.