اصلاح الگوی مصرف از نگاه اسلام صفحه 38

«إنّ هذا المال لیس لی ولا لک وإنمّا هو فئ للمسلمین...:(1) این ثروت از من و تو نیست. این مالیات و غنیمتی برای مسلمانان است...»

هم ایشان در سخنی خطاب به کارگزاران خویش چنین فرمود:

«أدقّوا أقلامَکم وقارِبوا بین سُطورکم واحذفوا عنّی فضولکم واقصدوا قَصد المعانی وإیاکم و الإکثار، فانّ اموالَ المسلمین لاتحتمل الإضرار:(2) نوک قلم­هایتان را ریز کنید، سطرها را به هم نزدیک سازید، کلمات زائد را [در نوشتن گزارش] برای من حذف کنید و مفهوم اصلی را بیان نمایید، از زیاد نوشتن بپرهیزید، چرا که اموال مسلمانان، یارای ضرر ندارد.»

5. مسؤولیت پذیری

اشاره

یکی دیگر از مبانی و زمینه های مصرفِ صحیح حس مسؤولیت پذیری است. مسؤولیت به معنای وظیفه یافتن و لزوم پاسخگوی است که به تناسب نوع مسؤولیت در حوزه های مختلف دینی، قانونی، اجتماعی، اخلاقی تفاوتهایی در معنا دارد.

منظور از مسؤولیت دینی، وظایف دینی انسان در انجام و یا ترک امور است. که در شکلهای واجب، حرام، مستحب و یا مکروه ظاهر می شود.

مراد از مسؤولیت قانونی، مسؤولیت هایی است که قانون برای ایجاد نظم در جامعه پیش بینی کرده است. مسؤولیت اجتماعی نیز تعهداتی است که رعایت آن در تعامل با دیگران لازم می باشد.(3)

مسؤولیت پذیری راز موفقیت در زندگی فردی و اجتماعی و همان امانت الهی است که آسمان و زمین تاب تحمل آن را به دوش نکشیدند امّا انسان آن را پذیرفت(4) و باید نسبت به آن پاسخگو باشد.

1- . نهج البلاغه، کلام 232.
2- . شیخ صدوق، خصال، ص31.
3- . نک: رضا وطن دوست، مسؤولیت پذیری و مسؤولیت گریزی، ص11.
4- . نک: احزاب(33)، آیه72.