اصلاح الگوی مصرف از نگاه اسلام صفحه 384

تقویت گشته و برای نیل به تکامل، زمینه ای مناست فراهم می گردد. بی گمان اصلاح مصرف، از مصادیق عمل صالح است، از این رو هر تأثیر مثبتی که دیگر اعمال صالح، ممکن است بر ایمان و شخصیت انسان بگذارد، اصلاح مصرف نیز خواهد داشت، سخن امام صادق علیه السلام دلیل بر این مطلب است که فرمود:

«حقیقت ایمان را کسی می چشد که از سه خصلت برخوردار باشد... خصلت سوم آن که انسان در مخارج زندگی خود حسابگر باشد.»(1)

همان طور که اعتدال در مصرف، به تقویت ایمان می انجامد، فاصله از آن نیز ایمان را تضعیف می کند. آن گاه که این نگهبان درونی تضعیف شود، مرزهای وجود انسان بدون مدافع مانده و از هر سو مورد تهاجم تمایلات سرکش قرار می گیرد. قرآن کریم در این باره می فرماید:

{کَذالِکَ یُضِلُّ اللَّهُ مَن هُوَ مُسرِفٌ مُّرْتَابٌ:(2) این گونه خداوند هر اسرافکار تردید کننده ای را گمراه می سازد. }

این حدیث معروف که امام صادق علیه السلام فقر و ناداری را آستانه کافری دانسته است: «کاد الفقر أن یکون کفراً»(3) اشاره ای به این مطلب است، چرا که اسراف و تبذیر، به فقر می انجامد و فقر و ناداری آدمی را به وادی بی ایمانی نزدیک می سازد.

ب) محبوبیت نزد خداوند

اصلاح مصرف و پرهیز از ولخرجی، موجب خشنودی خداوند است، چراکه استفاده مطلوب از نعمت های او در مسیر رسیدن به هدف نهایی و قرب به حق، در پرتو رعایت این اصل، امکان پذیر است. امام صادق علیه السلام می فرمایند:

«إنّ القصد أمر یُحبّه الله وإنّ السَرف أمر یُبغِضه الله:(4) میانه روی امری است که خدا

1- . حرّانی، حسن بن علی بن شعبه، تحف العقول، قم، ص213.
2- . غافر(40)، آیه34.
3- . شیخ صدوق، امالی، ص371.
4- . همو، خصال، ص10، ح36؛ علاّمه مجلسی، بحار الأنوار، ج71، ص346.