فلسفه احکام و تربیت صفحه 35

* پرسش:

ملائکه از کجا می دانستند که انسان روی زمین فساد می کند مگر قبل از آدم انسان هایی بوده اند؟

* پاسخ:

قرآن کریم در آیه 30 سوره بقره به جایگاه بلند انسان در زمین و پرسش فرشتگان در مورد فسادگری و خون ریزی او و بیان عبادتگری خودشان و پاسخ اجمالی خدا به آنان اشاره می کند و می فرماید:

(وَ إِذْ قالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَهِ إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلِیفَهً قالُوا أَ تَجْعَلُ فِیها مَنْ یُفْسِدُ فِیها وَ یَسْفِکُ الدِّماءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَ نُقَدِّسُ لَکَ قالَ إِنِّی أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُونَ) ؛ «(و یادکن) هنگامی را که پروردگارت به فرشتگان فرمود: «در حقیقت من در زمین، جانشینی [= نماینده ای] قرار می دهم». (فرشتگان) گفتند: «آیا در آن کسی را قرار می دهی که در آن فساد کند و خون ها بریزد؟ در حالی که ما به ستایش تو تنزیه می گوییم، و تو را پاک می شماریم.» (پروردگار) گفت: «در واقع من آن چه را که [شما] نمی دانید، می دانم».»

نکات و اشارات

1. در آیه فوق و آیات بعد ماجرای گفتگوی پروردگار با فرشتگان و آدم بیان شده است، خلاصه داستان این است که:

خدا موجوداتی به نام فرشته آفریده بود که به عبادت او مشغول بودند سپس موجود دیگری به نام انسان آفرید تا او را جانشین خود در زمین گرداند و جایگاه علمی او را به فرشتگان نشان داد و آنان در برابر او کرنش کردند.

2. در مورد گفتگوی خدا با فرشتگان چند نکته مهم وجود دارد:

اول آن که این ماجرا حقیقی است و به صورت خاص و متناسب با ظرف وجودی خویش اتفاق افتاده است و داستانی خیالی یا غیر واقعی نیست.