ارزش عمر و راه هزینه آن (مجموعه سخنرانیهای حسین انصاریان) صفحه 368

1- 3. - بحار الأنوار: 1/39، باب 70، ذیل حدیث 1؛ «أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه و آله قَالَ لَمُبَارَزَهُ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ لِعَمْرِو بْنِ عَبْدِ وُدٍّ أَفْضَلُ مِنْ أَعْمَالِ أُمَّتِی إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهِ... قَالَ حُذَیْفَهُ لَمَّا دَعَا عَمْرٌو إِلَی الْمُبَارَزَهِ أَحْجَمَ الْمُسْلِمُونَ کَافَّهً مَا خَلَا عَلِیّاً فَإِنَّهُ بَرَزَ إِلَیْهِ فَقَتَلَهُ اللَّهُ عَلَی یَدَیْهِ وَ الَّذِی نَفْسُ حُذَیْفَهَ بِیَدِهِ لَعَمَلُهُ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ أَعْظَمُ أَجْراً مِنْ عَمَلِ أَصْحَابِ مُحَمَّدٍ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَهِ وَ کَانَ الْفَتْحُ فِی ذَلِکَ الْیَوْمِ عَلَی یَدِ عَلِیٍّ علیه السلام وَ قَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله لَضَرْبَهُ عَلِیٍّ خَیْرٌ مِنْ عِبَادَهِ الثَّقَلَیْنِ.»

2- 4. - بحار الأنوار: 251/47-252، باب 8، حدیث 23؛ «دَاوُدَ بْنِ کَثِیرٍ الرَّقِّیِّ قَالَ وَفَدَ مِنْ خُرَاسَانَ وَافِدٌ یُکَنَّی أَبَا جَعْفَرٍ وَ اجْتَمَعَ إِلَیْهِ جَمَاعَهٌ مِنْ أَهْلِ خُرَاسَانَ فَسَأَلُوهُ أَنْ یَحْمِلَ لَهُمْ أَمْوَالًا وَ مَتَاعاً وَ مَسَائِلَهُمْ فِی الْفَتَاوِی وَ الْمُشَاوَرَهِ فَوَرَدَ الْکُوفَهَ وَ نَزَلَ وَ زَارَ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام وَ رَأَی فِی نَاحِیَهٍ رَجُلًا حَوْلَهُ جَمَاعَهٌ فَلَمَّا فَرَغَ مِنْ زِیَارَتِهِ قَصَدَهُمْ فَوَجَدَهُمْ شِیعَهً فُقَهَاءَ یَسْمَعُونَ مِنَ الشَّیْخِ فَقَالُوا هُوَ أَبُو حَمْزَهَ الثُّمَالِیُّ قَالَ فَبَیْنَمَا نَحْنُ جُلُوسٌ إِذْ أَقْبَلَ أَعْرَابِیٌّ فَقَالَ جِئْتُ مِنَ الْمَدِینَهِ وَ قَدْ مَاتَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ علیه السلام فَشَهِقَ أَبُو حَمْزَهَ ثُمَّ ضَرَبَ بِیَدِهِ الْأَرْضَ ثُمَّ سَأَلَ الْأَعْرَابِیَّ هَلْ سَمِعْتَ لَهُ بِوَصِیَّهٍ قَالَ أَوْصَی إِلَی ابْنِهِ عَبْدِ اللَّهِ وَ إِلَی ابْنِهِ مُوسَی وَ إِلَی الْمَنْصُورِ فَقَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَمْ یُضِلَّنَا دَلَّ عَلَی الصَّغِیرِ وَ بَیَّنَ عَلَی الْکَبِیرِ وَ سَرَّ الْأَمْرَ الْعَظِیمَ وَ وَثَبَ إِلَی قَبْرِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام فَصَلَّی وَ صَلَّیْنَا ثُمَّ أَقْبَلْتُ عَلَیْهِ وَ قُلْتُ لَهُ فَسِّرْ لِی مَا قُلْتَهُ قَالَ بَیَّنَ أَنَّ الْکَبِیرَ ذُو عَاهَهٍ وَ دَلَّ عَلَی الصَّغِیرِ أَنْ أَدْخَلَ یَدَهُ مَعَ الْکَبِیرِ وَ سَرَّ الْأَمْرَ الْعَظِیمَ بِالْمَنْصُورِ حَتَّی إِذَا سَأَلَ الْمَنْصُورُ مَنْ وَصِیُّهُ قِیلَ أَنْتَ قَالَ الْخُرَاسَانِیُّ فَلَمْ أَفْهَمْ جَوَابَ مَا قَالَهُ وَ وَرَدْتُ الْمَدِینَهَ وَ مَعِیَ الْمَالُ وَ الثِّیَابُ وَ الْمَسَائِلُ وَ کَانَ فِیمَا مَعِی دِرْهَمٌ دَفَعَتْهُ إِلَیَّ امْرَأَهٌ تُسَمَّی شَطِیطَهَ وَ مِنْدِیلٌ فَقُلْتُ لَهَا أَنَا أَحْمِلُ عَنْکِ مِائَهَ دِرْهَمٍ فَقَالَتْ إِنَّ اللَّهَ لا یَسْتَحْیِی مِنَ الْحَقِّ فَعَوَّجْتُ الدِّرْهَمَ وَ طَرَحْتُهُ فِی بَعْضِ الْأَکْیَاسِ فَلَمَّا حَصَلْتُ بِالْمَدِینَهِ سَأَلْتُ عَنِ الْوَصِیِّ فَقِیلَ عَبْدُ اللَّهِ ابْنُهُ فَقَصَدْتُهُ فَوَجَدْتُ، باب اً مَرْشُوشاً مَکْنُوساً عَلَیْهِ بَوَّابٌ فَأَنْکَرْتُ ذَلِکَ فِی نَفْسِی وَ اسْتَأْذَنْتُ وَ دَخَلْتُ بَعْدَ الْإِذْنِ فَإِذَا هُوَ جَالِسٌ فِی مَنْصِبِهِ فَأَنْکَرْتُ ذَلِکَ أَیْضاً فَقُلْتُ أَنْتَ وَصِیُّ الصَّادِقِ الْإِمَامِ الْمُفْتَرَضِ الطَّاعَهِ قَالَ نَعَمْ قُلْتُ کَمْ فِی الْمِائَتَیْنِ مِنَ الدَّرَاهِمِ الزَّکَاهُ قَالَ خَمْسَهُ دَرَاهِمَ فَقُلْتُ وَ کَمْ فِی الْمِائَهِ قَالَ دِرْهَمَانِ وَ نِصْفٌ قُلْتُ وَ رَجُلٌ قَالَ لِامْرَأَتِهِ أَنْتِ طَالِقٌ بِعَدَدِ نُجُومِ السَّمَاءِ تُطَلَّقُ بِغَیْرِ شُهُودٍ قَالَ نَعَمْ وَ یَکْفِی مِنَ النُّجُومِ رَأْسُ الْجَوْزَاءِ ثَلَاثاً فَتَعَجَّبْتُ مِنْ جَوَابَاتِهِ وَ مَجْلِسِهِ فَقَالَ احْمِلْ إِلَیَّ مَا مَعَکَ قُلْتُ مَا مَعِی شَیْ ءٌ وَ جِئْتُ إِلَی قَبْرِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله فَلَمَّا رَجَعْتُ إِلَی بَیْتِی إِذَا أَنَا بِغُلَامٍ أَسْوَدَ وَاقِفٍ فَقَالَ سَلَامٌ عَلَیْکَ فَرَدَدْتُ عَلَیْهِ السَّلَامَ قَالَ أَجِبْ مَنْ تُرِیدُ فَنَهَضْتُ مَعَهُ فَجَاءَ بِی إِلَی، باب دَارٍ مَهْجُورَهٍ وَ دَخَلَ فَأَدْخَلَنِی فَرَأَیْتُ مُوسَی بْنَ جَعْفَرٍعَلَی حَصِیرِ الصَّلَاهِ فَقَالَ إِلَیَّ یَا أَبَا جَعْفَرٍ وَ أَجْلَسَنِی قَرِیباً فَرَأَیْتُ دَلَائِلَهُ أَدَباً وَ عِلْماً وَ مَنْطِقاً وَ قَالَ لِی احْمِلْ مَا مَعَکَ فَحَمَلْتُهُ إِلَی حَضْرَتِهِ فَأَوْمَأَ بِیَدِهِ إِلَی الْکِیسِ فَقَالَ لِی افْتَحْهُ فَفَتَحْتُهُ وَ قَالَ لِی اقْلِبْهُ فَقَلَبْتُهُ فَظَهَرَ دِرْهَمُ شَطِیطَهَ الْمُعْوَجُّ فَأَخَذَهُ وَ قَالَ افْتَحْ تِلْکَ الرِّزْمَهَ فَفَتَحْتُهَا وَ أَخَذَ الْمِنْدِیلَ مِنْهَا بِیَدِهِ وَ قَالَ وَ هُوَ مُقْبِلٌ عَلَیَّ إِنَّ اللَّهَ لا یَسْتَحْیِی مِنَ الْحَقِّ یَا أَبَا جَعْفَرٍ اقْرَأْ عَلَی شَطِیطَهَ السَّلَامَ مِنِّی وَ ادْفَعْ إِلَیْهَا هَذِهِ الصُّرَّهَ وَ قَالَ لِی ارْدُدْ مَا مَعَکَ إِلَی مَنْ حَمَلَهُ وَ ادْفَعْهُ إِلَی أَهْلِهِ وَ قُلْ قَدْ قَبِلَهُ وَ وَصَلَکُمْ بِه.»

یک دوبیتی وقت مردن گفت افلاطون و مرد حیف دانا مردن و صد حیف نادان زیستن

پاداش انبیا، ائمه و اولیا براساس معرفت آنان است.

رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند:

اگر هر نفر از این ها در روز قیامت بخواهد حرکت کند و ما صد و بیست و چهار هزار پیغمبر نشسته باشیم، همۀ ما جلوی پای او با احترام از جا بلند می شویم. این وزن معرفت است.

تسلیم، نتیجه شناخت دعوت کننده

در آیۀ اول مسألۀ تجارت در سورۀ صف می گوید: «إِنْ کُنْتُمْ تَعْلَمُونَ» اگر بفهمید.

عرفان و معرفت به این مسایلی که من بیان کردم و این که چه کسی آنها را بیان کرده است پیدا کنید؛ یعنی ببینید چه کسی دارد شما را به این تجارت دعوت می کند؟

«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلی تِجارَهٍ تُنْجِیکُمْ»

چه کسی دارد دعوت می کند؟ کسی که در دو هزار آیۀ قرآن، دعای جوشن کبیر و عرفۀ ابی عبدالله علیه السلام خودش را معرفی کرده است. در بخش اول دعای کمیل، امیرالمؤمنین علیه السلام او را معرفی کرده است:

«وَ بِأَسمائِکَ الَّتی مَلَأَت ارکان کُلّ شَیء» (1)

به خدا قسم! مردم فقط همین جملۀ دعای کمیل را بخواهند بفهمند، تفسیر و درک آن از زمان حضرت آدم علیه السلام تا روز قیامت طول می کشد.

بفهمم چه کسی مرا برای تجارت دعوت کرده است؟ اگر بفهمم، با همۀ وجود تسلیم او می شوم و دستورالعمل او را در تجارت به کار می گیرم و آن سودهای بیان شده در آیات بعد را می برم. این کار نیز فقط در دنیا میسر است و هیچ جای دیگر