درسنامه گزیده سیمای عقاید شیعه صفحه 157

ب. اعلمیت

امام باید از همه مردم نسبت به قرآن و سنت و معارف و احکام داناتر باشد، تا امت به آستانه او روی آورند. منصب امامت، مثل منصب‌های دنیوی یک مقام عرفی نیست، بلکه ریاست عام برای تدبیر امور و دنیای مردم است. لازمه‌اش آن است که امام، نسبت به آن چه به وی رجوع می‌کنند، از همه داناتر باشد.

ج. برترین مردم

امام باید از همه امت برتر باشد، چون یا مساوی با مردم است، یا ناقص‌تر از آنان است، یا برتر از آنان. مطلوب همین سومی است. اولی که محال است، زیرا اگر همتای مردم باشد، ترجیح او بر دیگری برای امامت محال و بی‌دلیل است. دومی هم محال است، چون عقلاً زشت است که مفضول بر فاضل مقدم داشته شود.

طبق این حکم و قاعده، امام باید در دانش و دین، در کرم و شجاعت و همه فضایل روحی و جسمی برتر باشد.

خلاصه درس

گروهی از مردم معتقدند کار حکومت پس از پیامبر (ص) به انتخاب مردم واگذار شده و خلیفه به یکی از راه‌های زیر انتخاب و تعیین می‌شود:

١. اجماع مسلمانان؛

٢. شورای مهاجرین و انصار؛

٣. بیعت اهل حلّ و عقد.