درسنامه گزیده سیمای عقاید شیعه صفحه 22

٣٠ - ٣۶ هجری نوشته، تا این‌جا به پایان می‌رسد. تاریخ‌نگاران و مقاله نویسان بعدی آن را به عنوان یک حقیقت پذیرفته و نقل کرده‌اند و همه افکار و نظریه‌ها را بر این پایه نهاده‌اند و در طول قرن‌ها و نسل‌ها در گمان اینان، شیعه زاییده پیروان عبدالله بن سبا به شمار آمده است.

خاورشناسانی که طفیلی سر سفره مسلمانان‌اند در بررسی‌های خود همین فرضیه نادرست را پیروی کرده‌اند.

نظر محقّقان درباره این فرضیه

١. داستانی را که طبری آورده است، با چشم‌پوشی از ناشناخته‌هایی که در سند آن است، به افسانه و خرافات شبیه‌تر است؛ زیرا باور کردنی نیست که یک یهودی در زمان خلافت عثمان از صنعا بیاید و مسلمان شود و بزرگان صحابه و تابعین را بفریبد و همه جا بگردد و هسته‌های ضدّ عثمان تشکیل دهد و آنان را به مدینه آورده و بر ضدّ خلافت اسلامی بشوراند، آن‌گاه در برابر دیدگان صحابه و تابعین به خانه خلیفه یورش آورند و او را به قتل برسانند.

این قصّه کرامت مسلمانان و صحابه و تابعین را نیز زیر سؤال می‌برد و آنان را به صورت گروهی ساده ترسیم می‌کند که فریب یک یهودی نیرنگ باز را که تظاهر به مسلمانی می‌کند بخورند، بی‌آن‌که او را بشناسند، در حالی که میان مسلمانان، بزرگان و آگاهان و اندیشمندان حضور داشتند.

٢. بررسی سیره عثمان و معاویه نشان می‌دهد که آنان هرگز اجازه نمی‌دادند که مخالفانشان در مناطق اسلامی بگردند و تبلیغات علیه آنان