درسنامه گزیده سیمای عقاید شیعه صفحه 228

این تصوّر که این جمله موجب سستی از رفتن به جهاد می‌شود نادرست است، چون پیامبر اکرم (ص) در بیست و هفت غزوه شرکت کرد و نزدیک به ۵۵ سریه و گروه رزمی اعزام کرد در حالی که اذان گفتن با این جمله در عصر او سبب سستی در جهاد و تخلف از جنگ نشد.

چهارم: تثویب (الصّلاة خیرٌ من النّوم) در اذان صبح

تثویب (از ریشه ثابَ یثوبُ) به معنای رجوع به امر برای شتاب به نماز است. مؤذن وقتی می‌گوید: «

حی علی الصّلاة» ، مردم را به نماز فرا می‌خواند. وقتی می‌گوید:

«الصّلاة خیرٌ من النوم» ؛ (نماز بهتر از خواب است) دوباره سخنی گفته که معنایش شتاب به سوی نماز است.

مقصود در این‌جا آن است که روشن شود گفتن

«الصلاة خیر من النوم» در اثنای اذان صبح از سوی مؤذّن آیا مشروع است، یا بدعتی است که پس از پیامبر (ص) به وجود آمده، چون بعضی از مردم آن را در اذان پسندیده‌اند، چه تثویب همین باشد، یا مطلق دعوت به نماز، هرچند پس از اتمام اذان، با این لفظ یا لفظ دیگر. روایات این بحث متعارض است و نمی‌توان همه را به یک معنی برگرداند. اینک انواع این روایات:

١. آنچه دلالت می‌کند که عبدالله بن زید آن را در خواب دید و از آغاز، بخشی از اذان بوده است. گفتیم که تشریع الهی والاتر از آن است که از خواب یک صحابی ریشه بگیرد.

٢. آنچه دلالت می‌کند بلال آن را افزوده و پیامبر (ص) هم پذیرفته