درسنامه گزیده سیمای عقاید شیعه صفحه 258

رخصت، پس از دو مرحله یاد شده صورت گرفته است، چون رسول خدا (ص) به شکایت اصحاب نسبت به گرما توجهی نمی‌کرد و او و اصحابش با تحمّل گرما و رنج بر زمین سجده می‌کردند، لیکن خداوند برای رفع حرج اجازه داد به خاطر عذر یا ضرورت بر جامه سجده کنند.

انس بن مالک گوید: هرگاه با پیامبر (ص) نماز می‌خواندیم و یکی از ما نمی‌توانست پیشانی بر زمین بگذارد، لباس خود را پهن کرده، بر آن سجده می‌کرد.

در صحیح بخاری است: با پیامبر (ص) نماز می‌خواندیم، از شدت گرما یکی از ما کنار لباسش را زیر پیشانی می‌گذاشت، هر گاه یکی نمی‌توانست پیشانی خود را بر زمین بگذارد، لباسش را پهن می‌کرد.

حاصل بحث

کسی که در روایات تأمل کند، بی‌تردید می‌یابد که مسأله سجده در نماز دو یا سه مرحله داشته است. در مرحله اول، واجب بوده بر زمین سجده کنند و مسلمانان مجاز به سجده بر غیر آن نبودند. در مرحله دوم رخصت سجده بر روییدنی‌های زمین آمد.

آنچه شیعه به آن پایبند است، همان چیزی است که در سنت نبوی بوده و کوچک‌ترین انحرافی از آن نداشته است.

راز استفاده از تربت پاک

بسیار پرسیده می‌شود که چرا شیعه تربت پاکی را در سفر و حضر همراه دارد و همیشه بر آن سجده می‌کند نه بر چیز دیگر؟ چه بسا افراد