- اشاره 1
- پاداش و کیفر و هدف آفرینش 1
- ممکن نبودن جزای کامل در دنیا 3
- اشاره 3
- فصل دوم: موطن اصلی پاداش و کیفر 3
- الف) ممکن نبودن جزای برخی اعمال در دنیا 3
- ب) تنافی جزای کامل در دنیا با اختیار و آزادی در عمل 4
- ج) برچیده شدن زودرس زندگی این جهانی 6
- فصل اول: پاداش های دنیوی و انواع آن 10
- مفهوم پاداش 10
- اشاره 10
- اجر 11
- هدف از پاداش های دنیوی 12
- ثواب 12
- جزا 12
- اشاره 13
- انواع پاداش دنیوی 13
- 1. پاداش های تشریعی 13
- 2. پاداش های تکوینی 15
- الف) پاداش های نتیجه ای 15
- اشاره 15
- ب) پاداش های توفیقی 18
- ج) پاداش های مکافاتی 20
- عنوان جامع در پاداش های دنیوی 26
- اشاره 28
- فصل دوم: انواع پاداش های مادی 28
- اشاره 28
- 1. رفع مشکلات فردی 28
- الف) تقوا 28
- پاسخ به یک پرسش 30
- ب) توکل 32
- اشاره 36
- 2. روزی غیرمنتظره 36
- مصادیق روزی غیرمنتظره 37
- الف) صله رحم و دستگیری از خویشان 40
- 3. افزایش عمر و گشایش روزی 40
- اشاره 40
- ج) قدرشناسی از نعمت ها 42
- د) احسان های مالی و همیاری های اقتصادی 43
- 5. وجاهت اجتماعی 47
- فصل سوم: پاداش های معنوی 50
- 1. حیات طیب 50
- اشاره 50
- نظریه علامه طباطبایی 51
- 2. روشن بینی 54
- 3. شرح صدر 57
- اشاره 57
- نشانه های شرح صدر 60
- 4. علم و حکم 61
- اشاره 63
- 5. حکمت 63
- ارزش حکمت 66
- موجبات حکمت 66
- 7. دریافت بشارت ها و خبرهای شاد 68
- 9. آمرزش گناهان (تکفیر سیئات) 74
- اشاره 74
- معنای تکفیر و سیئه 74
- اشاره 82
- فصل اول: هدف کیفرهای دنیایی 82
- اشاره 89
- 1. کیفرهای تشریعی 89
- خاستگاه کیفرهای تشریعی 90
- اشاره 90
- الف) دین و اعتقادات 91
- ج) سلامت نسل و حفظ قداست خانواده 91
- ب) امنیت جانی 91
- ه_) سلامت عقلی افراد جامعه 92
- د) امنیت مالی و اقتصادی 92
- اشاره 93
- 1. حدود 93
- انواع کیفرهای تشریعی 93
- 3 و 2. «قصاص» و «دیه» 94
- 4. تعزیر 97
- سنت کلی در کیفرهای تکوینی 103
- کیفرهای تکوینی 103
- اشاره 103
- انواع کیفرهای تکوینی 105
- 1. ضیق و تنگنا 106
- اشاره 106
- الف) کیفرهای فردی 106
- 2. سختی ها و مصیبت های فردی 107
- 3. کوتاهی عمر و سلب نعمت ها 108
- 1. بلاهای عمومی 109
- اشاره 109
- ب) کیفرهای اجتماعی 109
- 2. اختلاف های داخلی و درگیری های درونی 110
- 3. تسلط اشرار بر جامعه 112
- 4. عذاب استیصال 113
- اشاره 126
- 1. املاء و استدراج 126
- الف) غلبه رحمت بر غضب 130
- حکمت املاء و امهال در قرآن 130
- اشاره 130
- ب) مهلت کافی برای امتحان 131
- ج) پیشی گرفتن قضای الهی 132
- اشاره 133
- 2. قساوت قلب 133
- موجبات قساوت قلب 135
- الف) گناه 135
- اشاره 135
- ب) آروزهای طولانی 136
- ج) پرخوری 136
- د) پر حرفی 137
- ه ) غفلت 137
- 3. انحراف دل 138
- 4. مهر زدن بر قلب ها 140
- 5. خود فراموشی 142
- 6 . هم نشینی با شیطان 144
- 7. سقوط در پرتگاه نفاق 146
- 8 . سقوط در پرتگاه کفر یا بدعاقبتی 147
- 9. سلب توفیق معنوی 148
- 10. حبط اعمال 150
- اشاره 152
- فصل اول: چیستی پاداش و کیفر در سرای آخرت 152
- تفاوت های نظام زندگی دنیوی و اخروی 153
- تجسم عمل 155
- 1. پاداش ها و کیفرهای جسمانی و روحانی 168
- پاداش ها و کیفرهای آخرتی و انواع آن 168
- 2. پاداش های تجسمی و پاداش های تفضّلی 169
- 3. پاداش ها و کیفرهای برزخی و قیامتی 169
- 1. شرط بودن ایمان 175
- اشاره 175
- 2. شرط بودن عمل 182
- 3. نقش نیت و خلوص در ارزش اعمال 185
- 4. فضل الهی و فزونی در پاداش ها 186
- 5. حبط پاداش به دلیل آفت زدگی اعمال 189
- بهشت و پاداش های الهی 193
- فصل سوم: دورنمایی از پاداش های اخروی در قرآن 193
- 1. دریافت تحیات و احترام های ویژه 195
- نمونه هایی از موهبت های روحانی بهشت 195
- 2. خشنودی خداوند متعال 196
- 4. برخورداری از بهشتی سرشار از امنیت و صلح و صفا 197
- 3. بهجت و نشاط فوق العاده 197
- 5. هم نشینی و دوستی با صاحبان فضیلت 198
- 2. غرفه های بهشتی 199
- جلوه هایی از نعمت های جسمانی بهشت 199
- 1. باغ های بهشتی 199
- 4. نهرها، چشمه ها، شراب ها 201
- 5. لباس های بهشتی 203
- 6 . زینت های بهشتی 204
- 7. متاع بهشتی 205
- ویژگی کلی کیفرهای اخروی 206
- عدالت در کیفرها و مجازات های آخرتی 207
- جاودانگی در عذاب 208
- اشاره 212
- نام های دوزخ 212
- جهنم و عذاب و عقوبت 212
- 1. جهنم 212
- 2. سقر 213
- 3. سعیر 213
- 5. حُطَمَه 214
- 7. لظی 215
- 6 . هاویه 215
- سخت ترین عذاب دوزخیان 216
- الف) گستردگی و احاطه آتش 216
- اشاره 216
- ج) پیوستگی و دوام 217
- ب) سوزندگی و کوبندگی 217
- اشاره 218
- 1. تحقیر و خوار شدن 218
- د) فریاد و نعره 218
- جلوه هایی از عذاب های روحی دوزخیان 218
- 3. حسرت ها و پشیمانی ها 219
- 2. سرزنش ها و ملامت ها 219
- اشاره 220
- 4. بی توجهی به خواست های دوزخیان 220
- جلوه ای از عذاب های جسمانی دوزخیان 220
- 1. غذاهای گلوگیر 221
- الف) ضریع 221
- اشاره 221
- ب) غسلین 222
- ج) زقوم 222
- اشاره 223
- ب) صدید 223
- الف) حمیم و غساق 223
- 2. نوشیدنی های سوزان 223
- ج) مُهل 224
- 3. لباس های آتشین 224
- 4. غل ها و زنجیرها 225
- همراه با برنامه سازان 226
- 1. جایگاه بحث در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های رسانه 226
- 2. جایگاه بحث در برنامه سازی های رسانه 228
- 3. روش انتقال مفهوم پاداش و کیفر الهی در رسانه 229
- 4. روش های مناسب فرهنگ سازی 231
- 5. پیشنهادهای برنامه ای 232
- 6 . نقد عملکرد رسانه در زمینه موضوع 233
- 7. پرسش های مردمی 234
خود انسان ها هستند. هر چند تأثیر سبب، به فرمان خداست.
آیه سوم:
کسانی که کافر شدند، برای آنها تفاوت نمی کند که آنان را از عذاب الهی بترسانی یا نترسانی، ایمان نخواهند آورد. خداوند بر دل ها و گوش های آنان مهر نهاده و بر چشم هایشان پرده ای افکنده شده و عذاب بزرگی در انتظار آنهاست. (بقره: 6 و 7)
در این آیه و بسیاری از آیات دیگر، از گرفته شدن قدرت تشخیص و درک حقایق به «ختم» تعبیر شده است.
ختم قلب، یعنی مهر نهادن بر دل و این در مورد افراد بی ایمان و لجوجی است که بر اثر گناهان زیاد، در برابر عوامل هدایت نفوذناپذیر شده اند. آن چنان لجاجت و دشمنی در دلشان رسوخ کرده است که همانند بسته سر به مهری هستند که دیگر هیچ گونه تصرفی در آن نمی توان کرد. به اصطلاح، قلب آنها لاک و مهر شده است.(1)
5. خود فراموشی
خودشناسی و معرفت نفس که مقابل خودفراموشی است، سودمندترین شناخت ها و بزرگ ترین عامل رستگاری است و در روایات فراوانی به آن تصریح شده است.(2) خودشناسی در این است که انسان بداند:
1- [1] . تفسیر نمونه ، ج 1، ص 86 .
2- [2] . «معرفه النفس انفع المعارف؛ خودشناسی سودمندترین شناخت هاست» غررالحکم، ج 2، ص 768، ح 151. «افضل العقل معرفه المرء بنفسه فمن عرف نفسه عقل و من جهلها ضل؛ بهترین عقل خودشناسی است. کسی که خود را بشناسد، عاقل است و کسی که به خود نادان باشد، گمراه است.» (همان، ج اول، ص 199، ح 396.) «اعظم الحکمه معرفه الانسان نفسه؛ بزرگ ترین حکمت خودشناسی است». (همان، ص 190، ح 284)