سنت های الهی در پاداش و کیفر صفحه 89

کیفرهای دنیوی به دو نوع کلی تشریعی و تکوینی تقسیم می شود که هر نوعی با وجود شرایط ویژه خود محقق می شود.

کیفرهای تشریعی، همان گونه که از نام آن پیدا است، هویتی جعلی و قراردادی دارد که برای بخشی از تخلفات و گناهان که جنبه اجتماعی داشته یا این جنبه برآن غالب بوده است وضع گشته است.

برای برخی گناهان مجازات هایی به طور مشخص با عنوان «حدود» مقرر شده و برای دیگر تخلفات و گناهان نیز احکام تعزیری وضع گشته است. در قرآن به کلیت آنها اشاره شده است و ابواب حدود، دیات، قصاص و تعزیرات در کتاب های روایی به طور مفصل بدان ها پرداخته اند.

کیفرهای تکوینی همان سختی ها و گرفتاری های مادی و معنوی فردی و اجتماعی است که در مواردی عقوبت برخی گناهان می باشد؛ هرچند در مواردی نیز جنبه عقوبت نداشته، بلکه به عنوان امتحان یا ترفیع درجه بوده است که ویژه اولیا و بندگان شایسته الهی می باشد.

بلاهای آسمانی و زمینی همچون زلزله، صاعقه، طوفان و سیل های بنیان کن و خشک سالی ها که گاه به حیات بسیاری از افراد یا اقوام پایان می بخشد، نمونه ای از عقوبت ها و کیفرهای تکوینی است.

کیفرهای تکوینی هویتی حقیقی دارد و آثار وضعی همان گناهان است؛ یعنی رابطه علی و معلولی با گناهان دارد؛ هرچند فهم انسان از درک آن رابطه علّی عاجز است.

1. کیفرهای تشریعی

اشاره

وضع کیفرهای تشریعی به مقتضای حکمت و ربوبیت الهی است. همان گونه که اشاره شد برای بسیاری از تخلفات و جرایم، مجازاتی کلی و متغیر، به عنوان تعزیر مقرر گشته است و برای بعضی از گناهان نیز کیفرها و مجازات مشخص و معینی به نام حدود وضع شده است که لازم الاجرا می باشد.

این مجازات ها برای گناهانی است که جنبه اجتماعی دارد و انجام، شیوع و علنی