عالم انسان دینی صفحه 60

که بر جبین کوه های شکوه مند و برگ های زرد پائیزی و تلألؤ موج های دریا نوشته شده، بی سواد است و خواندن آن را نمی داند، زیرا لازمه ی خواندن آن پیام، علم مقدسی است که فقط انسانِ مستقر در «عالَم دینی» آن را می شناسد. آن حروف و کلمات مقدس، واقعیاتی است که بی توجهی فرهنگ مدرنیته موجب عدم واقعیت آن نمی شود، همان گونه که نمی توان گفت؛ چون بوی خوش گل محمدی در تحلیل بیوشیمیایی سلول های آن گل در آزمایشگاه به دست نمی آید، پس وجود بوی گل واقعیتی ندارد.(1)

با این که جواب سؤالتان طولانی شد ولی خواستم در این جواب طولانی این نکته را عرض کنم که انسان با تأثیرگرفتن از فرهنگ غربی و خروج از عالَم دینی، در ارتباط با عالم معنی محرومیت های بزرگی برای خود پدید آورد.

ارتباط

سؤال: با توجه به جوابی که به سؤال قبل دادید، حال این سؤال پیش می آید که دیدگاهِ انسان در «عالَم دینی» نسبت به اطراف خود - اعم از طبیعت و سایر انسان ها- چگونه است؟

جواب: گفت:

سَرا

خالی است از بیگانه، مِی نوش

که

جز تو نیست ای مرد یگانه