- پیش گفتار (مقدمه مؤلّف) 1
- اشاره 7
- اشاره 8
- معنای لغوی غلوّ 9
- معنای اصطلاحی غلو 10
- اشاره 12
- تاریخچه غلوّ 12
- غلوّ از دیدگاه قرآن 12
- نهی قرآن از غلوّ یهود 14
- ریشه های تاریخی غلو در اسلام 16
- مداحان و منقبت سازان 16
- اشاره 25
- 1- موضوع عکس العمل 26
- عوامل و اسباب غلوّ 26
- اشاره 26
- 2- ضعف خداشناسی 30
- 3- توجیه عقیده 32
- 4- جهل و ناآگاهی 33
- 5- تحریک دشمنان و معاندان اسلام 34
- 6- دوستداری و عاشقی مفرط 35
- 7- شیادی رندان 36
- 8- زمینه سازی جهت پذیرش غلوّ 37
- 9- احساسات افراطی بدون منطق و استدلال 39
- اشاره 42
- عمده ترین عقاید غلات 43
- عقاید غلات واقعی 43
- اشاره 43
- عقیده به تناسخ 43
- اشاره 46
- مهمترین دلائل اعتقاد به تشبیه 46
- عقیده به حلول 48
- اشاره 52
- عقیده به تفویض 52
- فرقه های غلات 56
- خلق فرقه جهت اتهام غلو به شیعیان 58
- مهم ترین دلائل برائت و بیزاری تشیع از غلوّ 62
- اشاره 64
- اشاره 65
- اشاره 66
- فرقه سبئیه (افسانه عبداللّه بن سبأ) 66
- اشاره 66
- نکات قابل توجه در جریان افسانه موهوم «عبدالله بن سبأ» 69
- اشاره 70
- «فرقه مختاریه یا کیسانیه» 70
- عقاید منسوب به مختار 72
- اقسام قضا 74
- الف) راویان 77
- روایان و منابع حدیث مهدویّت 77
- ب) منابع 77
- نتیجه قیام مختار 84
- فرقه «هشامیه» 87
- خرافات اهل غلوّ 90
- پیامدهای خطرناک غلوّ 91
- اشاره 92
- اشاره 92
- عقاید منسوب به فرقه موهوم «سبئیه» 92
- سبئیه 92
- نکته اول 93
- نکته دوّم 94
- نکته سوّم 95
- نکته چهارم 95
- فرقه «سلمانیه» 101
- فرقه «بدائیه» 103
- عمار یاسر 104
- مبارزه پیشوایان تشیّع با غلوّ 105
- فصل دوم: غلو از دیدگاه تشیع 105
- غلوّ از دیدگاه علماء و متفکرین تشیع 114
- نسبت غلوّ به شیعیان 117
- انگ غلو به راویان و محدثان شیعه 118
- تمهت و افتراء نسبت به تشیع 121
- دیدگاه علمای تشیع نسبت به غلوّ و غلوّ کنندگان 122
- تهمت غلو به شیعیان 123
- اعترافات برخی بزرگان معاصر اهل سنّت 129
1- انعام/108.
2- دونالدسن، عقیده الشیعه، ص 228.
همیشه ثابت کرده اند که تهمت و نسبت ناروای غلوّ بر پیکر مقدّس و الهی مکتب تشیع نخواهد نشست.
بعضی بزرگان اهل سنّت همچون، زمخشری و سیوطی اعتراف می کنند که ظلم های فراوان بنی امیّه بر اهل بیت علیهم السّلام همچون لعن به حضرت علی علیه السّلام در هفتاد هزار منبر در سرتاسر مملکت اسلامی، شیعه را ناچار به عکس العمل نموده است.
محمد ابو زهره می نویسد:
«این فشارهای بی حد بر دوستان اهل بیت علیهم السّلام نتیجه، عکس داشت و وقتی که بنی امیّه رو به ضعف و انحطاط رفتند، آنان را وادار به غلو در حق علی علیه السّلام و ائمه کرد.»(1)
گرچه این کنش و واکنش و عمل و عکس العمل در مواردی می تواند صادق باشد امّا حقیقت آن است که شیعیان واقعی و پیرو اهل بیت علیهم السّلام هیچ گاه سرانجامشان به غلوّ منتهی نشده است.
2- ضعف خداشناسی
در ادیان پیشین نیز هر گاه گرفتار غلوّ می شدند، برخی انسانها را تا حد خدایی بالا برده و تقدیس می نمودند. شاید اصلی ترین علل آن عدم شناخت کافی از مراتب توحید و عظمت وجودی پروردگار یگانه بوده است. نه تنها در ادیان بلکه امثال فرعون ها نیز غلوّشان حاکی از عدم خداشناسی و ضعف خداشناسی آنان بود که هنگام مشاهده عظمت شخصیتی و یا امکانات فراوان خود و یا